زیپو كالا: یك كارشناس اقتصادی، با تشریح دلیلهای افزایش قیمت ارز طی روزهای اخیر اظهار داشت: به لحاظ فنی، ارتباطی بین FATF و نرخ ارز وجود ندارد و برخی تصمیمات اتخاذ شده اخیر، منجر به آرامش بازار خواهد شد.
مجید شاكری در گفتگو با خبرنگار مهر، درباب دلیلهای افزایش نرخ ارز طی هفته اخیر در بازار تهران اظهار داشت: روز گذشته روز مهمی بود كه بانك مركزی بتواند روند افزایشی كه برای مدتی ادامه داشت را بشكند كه با رسیدن به پس از ظهر، به این مساله نزدیكتر شد. این تحلیلگر اقتصادی اضافه كرد: بانك مركزی چند بار شجاعانه نرخ ارز را در صرافی های بانكی بالا برد و مانع از ایجاد آربیتراژ وسیع بین نرخ بازار و صرافی شد؛ همین كه این فهم در بانك مركزی وجود دارد كه فروش زیر نرخ ارز نه تنها موجب كاهش نرخ آن نمی شود؛ بلكه افزایش نرخ ارز را به دنبال دارد، بسیار عامل بهادار ای است. ایشان سپس اظهار داشت: در رسانه ها روی این مساله كه سر رسید شدن سپرده های یك ساله (گواهی سپرده هایی كه در بهمن و اسفند پارینه فروخته شد) در این مساله تاثیر داشته است، بحث بسیاری صورت گرفت؛ اما این مساله نمی تواند چندان در افزایش نرخ ارز موثر بوده باشد؛ چراكه موازی این اثر افزایشی، یك اثر كاهشی بسیار مهم در نقدینگی داریم كه كاهش بدهی بانك ها به بانك مركزی بدون ارتباط به سوژه تهاتر بدهی ها را در برمی گیرد. شاكری به عوامل افزایش نرخ ارز در ایام گذشته اشاره نمود و اضافه كرد: در چند روز اخیر اخبار مهمی نشر یافت كه بازار بسیار آنها را جدی گرفت؛ همچون این اخبار، حمله به خط حواله كانادا توسط مقام قضایی در كانادا بود؛ در این مساله قبل از آنكه با مقام قضایی كانادایی طرف باشیم، با خزانه داری آمریكا طرف هستیم؛ به نحوی كه این اقدام كانادا می تواند در ادامه برنامه مبارزه با پولشویی در كازینوها و سوژه چینی ها باشد؛ اما بطور خاص دلایلی وجود دارد كه نشان داده است این مساله نمی تواند بدون هماهنگی با خزانه داری امریكا و مشخصا برای ضربه زدن به كانال حواله ایران انجام گرفته باشد. این كارشناس اقتصادی گفت: بااینكه كانادا خط فرعی كانال حواله ایران است؛ اما با عنایت به كثرت ایرانی ها در این كشور و همین طور به این علت كه تسویه بعضی از كالاهای اساسی در كانادا انجام می شود، این كانال اثرات بسیاری دارد كه البته مهم تر از سوژه كانادا، این است كه صرافی هایی در این كشور مورد تهاجم قرار گرفتند كه صرافی های بزرگی بودند و نقش مهمی را در صرافان تهران داشتند و این مساله اثر جدی داشت. شاكری با اشاره به نشر برخی شایعات منفی در بازار دبی، اظهار داشت: شایعاتی در دوبی عنوان شد در خصوص اینكه مقرر است در آینده با برخی صرافان برخوردهایی صورت بگیرد كه این منجر به شكل گیری جو منفی شد؛ كه بااینكه شایعه جدی نبود؛ اما صراف ها این خبر را جدی گرفتند. وی افزود: خبر دیگری كه روز بازار اثر گذاشت، ممنوعیت ری اكسپورت میعانات و فراورده ها از كردستان عراق بود كه نشان داد خزانه داری آمریكا یك تهاجم را به سمت منشا ارز غیرنفتی آغاز نموده كه بنظر می رسد یك خط سازماندهی شده خبری وجود دارد به جهت اینكه سوژه نرخ ارز در تهران را به سوژه FATF و عدم تصویب پالرمو وصل كنند. این تحلیلگر اقتصادی با تاكید بر این كه به لحاظ فنی واقعا در وضعیت موجود ارتباطی بین نرخ ارز و FATF وجود ندارد، گفت: بدین سبب اینكه این خط رسانه ای تا این حد شدید پی گیری می شود نشان داده است كه انگیزه های سیاسی در داخل یا خارج درباره این مساله وجود دارد. شاكری در ادامه با اشاره به اینكه بطور طبیعی یك افزایش گردش پولی در ماه پایانی سال وجود دارد، اشاره كرد: هیچ كدام از عوامل مذكور چندان پایدار به نظر نمی رسند. البته این مساله به این معنا نیست كه پس از اختتام این موضوعات، ما یك روند كاهشی یا افزایشی را خواهیم داشت؛ اما اگر با روند كاهشی مواجه نشویم، معنایش این است كه عوامل مقطعی دیگری متولد شده اند؛ كه البته چنین عواملی فعلا متولد نشده اند و ظرفیت تولدشان كم است. وی ادامه داد: اجزای نقشه ارزی ایران نشان داده است آمریكایی ها برای ایجاد بی نظمی در نظام ارزی ایران، به هسته سخت برخورد كرده اند، برای اینكه لایه هایی كه می توانستند به راحتی بردارند را برداشته اند. دو خبر خوب بنیادین برای بازار ارز شاكری گفت: نكته بعدی این است كه ما دو خبر بنیادین خوب داریم كه روی بازار ارز اثر مثبت دارد؛ خبر خوب اول، سوژه بازار متشكل ارزی است. این بازار یك شكل معمول افزایش نرخ ارز، یعنی افزایش بوسیله افزایش بازار فردایی (به این معنا كه نرخ نقدی تهران از روی فردایی محاسبه شود) را تغییر خواهد داد و تعیین نرخ تهران ازطریق دبی را باز با تغییر مواجه خواهدنمود كه از این بابت، جلوی خیلی از افزایش ها را می تواند بگیرد و از جانب دیگر دست بانك مركزی برای مداخله منعطف، موزون و غیرشكسته بازتر شده و واكنش ها سریع تر می شود. وی ادامه داد: خبر خوب دوم، اجرایی شدن توافقات رئیس كل بانك مركزی در عراق است؛ با عنایت به اینكه هم مبادلات ما با عراق حدودا تحریم ناپذیر است و با عنایت به اینكه دینار ارز جایگزین دلار است ظرفیت خوبی را برای میزبانی انتقالات مالی ایران در آینده دارد؛ پس در مجموع اگر روند كاهشی نرخ ارز همچون روز گذشته، امروز هم ادامه یابد یك روز تاریخی را از سر رد می كند. شاكری اضافه كرد: عوامل بنیادی كه امروز در بازار وجود دارد و اثرگذار می باشد، تا حدی گذرا هستند و می تواند در مقطع دیگری پی گرفته شود؛ اما هزینه زیادی برای تحریم گر دارد و زدن این عوامل به سادگی زدن اجزای قبلی نقشه ارزی ایران نیست. وی اظهار داشت: یك فلسفه كلی وجود دارد و آن اینكه، اگر ما فعال بوده و بطور دائم به دنبال چاره ها باشیم، آینده خوبی قابل تصور خواهد بود؛ نقش كنش گری بانك مركزی در بلندمدت مهم تر از وقایع گذرا است و با عنایت به اینكه بانك مركزی كنش خوبی می كند، به اقدامات این بانك و قدرت آن در مدیریت بازار امیدوار شده ایم؛ هر چند كه اساسا نمی توان پیش بینی دقیقی انجام داد. وی اشاره كرد: می توانم بگویم كه عوامل بنیادی مثبتی پیش رو داریم كه ما را نسبت به گذشته امیدوار تر می كند.
