زیپو كالا: با وجود اعلام شرایط خاص یا همان «فورس ماژور» از طرف وزارتخانه های راه و گردشگری برای استرداد وجوه دریافتی از مسافران و گردشگران بدون اعمال جریمه، اما همچنان برخی هتل ها، آژانس ها شركت های هواپیمایی و قطارها از این دستور تمكین نكرده و مردم هم در كشاكش بخشنامه های دولتی و زیان های مالی سرمایه گذاران، بلاتكلیف و سرگردان مانده اند.
به گزارش زیپو كالا به نقل از ایسنا، محمد اسلامی ـ وزیر راه و شهرسازی ـ عصر پنجم اسفندماه اعلام نمود: در حوزه سفرهای هوایی و ریلی، هزینه كنسلی از مردم دریافت نشود و مردم اگر بلیتی تهیه كرده و می خواهند آنرا كنسل كنند، راحت باشند.
او این را هم افزود: البته كسی نباید نسبت به این مساله نگرانی داشته باشد و اگر هم مردم نخواهند بلیت سفرهای شان را كنسل كنند، می توانند بلیت های شان را به اُپن تبدیل كنند كه هر موقع خواستند به سفر بروند.
در فاصله یك روز، حجم شكایت ها از طرف مردمی كه می خواستند از سفر انصراف دهند اما نمی توانستند وجوه پرداختی شان را بدون دریافت جریمه از آژانس ها پس بگیرند، افزایش یافت.
سخنگوی سازمان هواپیمایی كشوری، پیرو این وضعیت، روز ششم اسفندماه بار دیگر اشاره كرد: بر طبق بخشنامه صادره این سازمان، مسافرانی كه تابحال در مسیرهای داخلی و خارجی نسبت به ابتیاع بلیت سفر اقدام نموده اند و درخواست كنسلی آنرا به دلیلهای شرایط كنونی (انتشار ویروس كرونا) دارند، لازم است بدون هرگونه اعمال جریمه، عملیات استرداد بلیت آنان در راه رفت و برگشت تا اطلاع ثانوی صورت پذیرد.
او تصریح كرد كه استرداد بلیت پروازهای داخلی و خارجی بدون دریافت جریمه از تاریخ ۵ اسفندماه تا اطلاع ثانوی الزامی است. بدیهی است متخلفان بدون هرگونه چشم پوشی به مراجع ذیربط ارجاع داده خواهند شد و مسئولیت هرگونه ایجاد تعهد به عهده صادركننده بلیت خواهد بود.
بعد از آن، شركت های هواپیمایی در اطلاعیه هایی جداگانه، شرایط استراداد بلیت مسافران را با ضوابطی متفاوت و ناهمسان اعلام كردند؛ مثلا در اطلاعیه یكی از شركت ها كه پروازهای داخلی و خارجی دارد آمده است: «شرایط استرداد بدون اعمال جریمه شامل بلیت هایی است كه تا تاریح ۶ اسفندماه صادر شده است»؛ تاریحی كه دقیقا سازمان هواپیمایی ابلاغ و اطلاع رسانی عمومی كرده است. برخی ایرلاین ها نیز استرداد بلیت را به یك تاریخ مشخص محدود كرده اند؛ مثلا یكی از آنها ابلاغ كرده: «شرایط استرداد بلیت پروازهای داخلی و خارجی تا ۲۵ اسفندماه برقرار است و مسافرانی هم كه بدون اطلاع قبلی و ابطال بلیت به فرودگاه بازگشت كنند مشمول استرداد بدون جریمه نمی شوند و طبق مقررات با استرداد در پروازهای داخلی اقدام می شود». این درحالی است كه وزیر راه خیلی واضح ابلاغ كرده است: «استرداد بلیت پروازهای داخلی و خارجی بدون دریافت جریمه از تاریخ ۵ اسفندماه تا اطلاع ثانوی باید صورت گیرد.»
ایرلاین دیگری هم این قانون را تعیین كرده است: «بلیت هایی كه تا قبل از ۶ اسفندماه صادر شده و تاریخ پرواز آنها در بازه زمانی ۶ تا ۲۶ اسفندماه است، بدون جریمه مسترد می شوند و كنسلی بلیت هایی هم كه از تاریخ ۶ اسفند خریداری شوند باتوجه به این كه مردم از وضعیت كرونا باخبر اند مشمول جریمه می شود.»
این اطلاعیه های سلیقه ای شركت های هواپیمایی با وجود بخشنامه وزارت راه، نه تنها مردم كه بعضی آژانس های مسافرتی و هوایی را بعنوان واسطه فروش، سرگردان كرده و به خاطر خودداری از بازگرداندن كامل وجوه و یا كسر جریمه، آژانس های مسافرتی و هوایی را كارشكن جلوه داده و مردم را نسبت به این رفتارهای متناقض، معترض و شاكی كرده است، درحالی كه فعلا پاسخی به آن داده نشده است.
وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز در روز ششم اسفندماه، بعد از یك سكوت نسبتا طولانی نسبت به شرایط پیش آمده برای سفرهای داخلی و خارجی تحت تاثیر سرایت ویروس كرونا در كشور و بسته شدن مرزهای زمینی و هوایی، بخشنامه ای را با عنوان «ساز و كار لغو سفر» ابلاغ نمود كه در آن صراحتا آمده است: باتوجه به «شرایط خاص» روزهای اخیر، با تاكید بر رعایت الزامات «دستورالعمل پیشگیری و كنترل شیوع ویروس كرونا در تاسیسات گردشگری» به شماره ۷۸۳۷۹/۹۸۳۴۰۰ مورخ ۹۸/۱۲/۴، و بمنظور رعایت حقوق متقابل مردم، فعالان و تأسیسات گردشگری در قالب بند یك ماده ۱۳ تصویب نامه حقوق شهروندی، مفاد قرارداد گشت های داخلی و خروجی و ماده ۱۲ شیوه نامه اجرایی ذخیره اتاق و ابطال آن در واحدهای اقامتی، چنان چه از تاریخ اول اسفندماه امسال تا اطلاع ثانوی، گردشگری درخواست انصراف از سفر داشته باشد، كلیه تاسیسات گردشگری و دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری بدون هیچ گونه جریمه ای نسبت به استرداد وجوه دریافتی از گردشگران اقدام می كنند.
پروسه كنسلی بلیت های سفر نیز تابع قوانین و مقررات ابلاغی از طرف دستگاه ذی ربط (وزارت راه و شهرسازی) اعلام و تاكید شد: باتوجه به نداشتن امكان پیش بینی دامنه تبعات و آثار شرایط موجود، لازم است فعالان و مدیران تاسیسات گردشگری از ایجاد هرگونه تعهد گردنگیر آور برای سفرهای نوروزی هموطنان عزیز خودداری كرده، ضمن اطلاع رسانی و توجیه دقیق شرایط حاكم در مبدأ و مقصد سفر، تمهیدات لازم را برای اعمال هرگونه كنسلی احتمالی و باز پس گرداندن وجوه گردشگران در قراردادهای كاری خود با ارائه كنندگان خدمات گردشگری در داخل و خارج از كشور، مدنظر قرار دهند.
این بخشنامه به عقیده برخی از فعالان گردشگری همچون آژانس ها، یك طرفه و كلی است. سهند عقدایی ـ مدیر یكی از آژانس های گردشگری ـ مشكل این بخشنامه را آن جا دانسته كه وزارتخانه از پذیرفتن مسؤولیت در این وضعیت بحرانی شانه خالی كرده و بار همه بحران كرونا و كنسلی سفرها را به آژانس ها محول كرده و مردم را در مقابل مردم قرار داده است.
رئیس جامعه هتلداران ایران هم به این بخشنامه واكنشی نشان داده و گفته است: اعلام شرایط فورس ماژور در كشور در حیطه وظایف هیات دولت، شورای عالی امنیت ملی یا ستاد ویژه پیش گیری از كرونا است. در صورت تفویض از طرف دولت، عالی ترین مقام هر دستگاه و وزارتخانه نیز می تواند شرایط را فورس ماژور اعلام نماید.
هتلداران كه امسال را با خسارات ناشی از سیل شروع كردند و به دنبال قطع یك هفته ای اینترنت در كشور متضررتر شدند و با سرنگونی هواپیمای اوكراینی، شاهد خسارت های بیشتری بوده اند، می گویند: به سود و درآمد نوروز چشم دوخته بودند و حالا بدون هیچ حمایتی باید خسارت دیگری را متحمل شوند.
با این وجود در بعضی شهرها، به ویژه مناطق مبتلا به ویروس كرونا، قبل از آن كه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بخشنامه ای صادر كند، تشكل های هتلداری شرایط اضطراری اعلام نموده و استرداد وجوه مسافران را بدون اعمال جریمه آغاز نموده بودند، اما در بعضی مناطق، هتل هایی بودند كه كنسلی را با كسر جریمه انجام داده و به شرایط فورس ماژور نیز متعهد نبوده اند.
حرمت الله رفیعی ـ رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی و هوایی ـ كه در نامه ای از وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خواسته بود، به واسطه بروز بیماری كرونا و كنسل شدن برنامه پروازی ایرلاین های خارجی به ایران و محدودیت های به عمل آمده در مرزهای زمینی و هوایی بین المللی و همین طور وقوع سیل در قسمتی از جغرافیای كشور، درخواست لغو تورهای نوروزی داخلی و خارجی توسط مسافران و پیش بینی شرایط اضطراری و خارج از كنترل در ایام آتی و تحت فشار بودن شركت های خدمات مسافرتی، برای استرداد هزینه های پرداخت شده وضعیت «فورس ماژور» اعلام گردد، در گفت و گو با ایسنا، از صنف خود دفاع كرد اما از همكارانش در آژانس های مسافرتی خواست به بخشنامه های دولتی دراین زمینه تكمین كنند و از ایجاد هرگونه تعهد جدید برای نوروز و یا تاریخ های دیگر بپرهیزند و تعهدات قدیم را مطابق آن چه دولت اعلام نموده است، اجرا كنند.
در عین حال رفیعی تایید نمود كه برخی ایرلاین ها به بخشنامه وزیر راه تمكین نكرده و استرداد بلیت را در بعضی تاریخ ها و با كسر جریمه انجام داده اند و اظهار داشت: اگر این روند ادامه داشته باشد مستنداتی از ایرلاین های متخلف ارائه می كنم.
او اشاره كرد: اگر هتل و ایرلاین كنسل نكنند و پول مردم كامل پرداخت نشود، می دانید چه تشنجی خواهد شد؟ این اتفاق نباید رخ دهد.
رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی و هوایی با یادآوری این كه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و یا وزارت راه به استناد هشدارهای وزیر بهداشت برای سفر «شرایط خاص» اعلام نموده اند، اظهار داشت: قرار بود در جلسه ای با حضور هتلداران و سایر اصناف مرتبط، وضعیت ویژه و ساز و كار آن تعیین شود، اما معاون گردشگری بر طبق هشدارهای وزیر بهداشت كه در بحران كرونا از طرف رئیس جمهوری تام الاختیار شده است، بخشنامه ای را صادر كرد.
رفیعی با اشاره به ناهماهنگی هایی كه در بازگرداندن وجوه مردم وجود دارد، از وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خواست پدری كند و جلسه ای با حضور همه تشكل ها بگذارد و همدیگر را متقاعد كنند تا نه حق بخش خصوصی و نه حق مسافر خدشه دار شود.
منبع: زیپو كالا
