ماه ها بحث وجدل برای حل معضل آب گرفتگی اهواز حاصلی به غیراز نابودی زندگی مردم و عرضه چهره ای مخدوش از اهواز به مردم جهان به دنبال نداشته است.
خبرگزاری مهر – گروه استان ها: «ام حسین» یکی از اهالی کوی انقلاب اهواز است که این روزها چشم های نگرانش همیشه حرکت ابرهای آسمان را رصد می کنند؛ مثل هزاران اهوازی و به خصوص ساکنان کوی انقلاب با بارش باران دلهره به جانش می افتد؛ باران که می بارد، ساکنان کوی انقلاب اهواز باید آغاز به سد زدن مقابل خانه و انتقال وسایل گران قیمت و بچه های کوچک به خانه سایر اقوام کنند.
در آخرین بارندگی آنها باوجوداینکه در مقابل خانه سد زده اند و راه های خروجی فاضلاب را بسته بودند و بچه ها کاسه به دست آب های باران را به سرعت به بیرون از حیاط پرتاب می کردند ولی از خروجی فاضلاب داخل خانه که اتفاقاً آنرا هم بسته بودند، غافل شدند و قدرت فاضلاب پارچه هایی را که برای بستن فاضلاب بهره برده بودند، به بیرون پرتاب کرد و ناگهان فاضلاب کل خانه آنها را فراگرفت و تا زانو بالا آمد.
ام حسین می گوید: با خون دل به تلاطم فاضلاب در داخل اتاق ها نگاه می کردم که چگونه هر چه من و همسر و بچه هایم با تحمل سختی های فراوانی خریداری نموده بودیم، از بین رفت. یخچال، اجاق گاز، تخت خواب نوه ها و… این ها حاصل سال ها پس انداز ما و بچه ها بود که در فاضلاب از بین رفت.
این زن حدود ۷۰ ساله می گوید: چه شده که ما در اهواز دیگر از باران می ترسیم؟ چند سال است که ما در کوی انقلاب از بارش رحمت الهی گرفتار اضطراب و نگرانی می شویم. آیا می توانیم از خدا بخواهیم باران رحمتش را برای ما نازل نکند؟ محال است چنین دعایی نماییم چون که باران با خود آبادی و نشاط و خیر و برکت را می آورد ولی ما در کوی انقلاب گرفتار عذاب می شویم.
«ام حسین» می گوید: زمانی که در روستا بودیم، باران که می آمد، شادی همه وجودمان را می گرفت؛ پدرم سجده شکر می کرد و مادرم به برکت باران، بهترین غذای ممکن را برایمان درست می کرد؛ پس از باران روستایمان سرسبز می شد و ما بچه ها را در دنیای از شادی و بازی غرق می کرد اما حالا متأسفم که بگویم شرایط دیگر این گونه نیست.
نگرانی در ترسالی و خشک سالی
این زن اهوازی عنوان می کند: من کارشناس مسائل شهری نیستم که بگویم چه کسی مقصر است و چه کسی نیست ولی می دانم این آب گرفتگی هایی که خانه و زندگی مردم را از بین می برد، ناشی از یک کم کاری است.
این شرایط هزاران خانواده اهوازی در چند سال گذشته است، زمانی اهوازی ها تاوان خشک سالی را با جیره بندی آب و برق می دادند و در این سال ها تاوان ترسالی را با از بین رفتن زندگی خود می دهند، ظاهراً برای اهواز این قسمت رقم خورده که آنها در هر حالتی نباید رنگ شادمانی را به چهره داشته باشند.
همان گونه که این زن ۷۰ ساله اهوازی می گوید «قطعاً یک جای کار لنگ می زند که اهوازی ها از باران ترسیده اند».
اهوازی ها با نخستین بارش باران پاییزی باید درون خانه فرار کنند تا مبادا گرفتار تنگی نفس ناشی از فعالیتهای آلاینده صنایع نفتی شوند و با نخستین باران شدید باید از خانه فرار کنند تا غرق نشوند؛ مدیریت های فشل و ناکارآمدی که با سفارش و لابی و نه از روی تخصص و دانش فنی و مدیریتی در خوزستان روی کار آمده اند، شرایط را به منظور زندگی مردم در اهواز خیلی سخت و عذاب آور کرده اند بگونه ای که اهوازی ها همه در فکر مهاجرت از شهر خود هستند و آمار مهاجرت ها در سالهای اخیر این مساله را تأیید می کند.
مردم تاوان سوءمدیریت ها را می دهند
نماینده مردم اهواز، در مجلس هم در همین زمینه ضمن اشاره به سوءمدیریت ها و با انتقاد از نحوه مدیریت منابع در استان خوزستان، می گوید: مردم نباید تاوان این سوءمدیریت ها را بدهند.
مجتبی یوسفی عنوان می کند: استان خوزستان با انباشتی از مشکلات مواجه می باشد که در مقاطع زمانی مختلف مردم را با بحران هایی همچون سیل، فاضلاب، گردوغبار و… مواجه می کند.
نماینده مردم اهواز در مجلس شورای اسلامی ادامه می دهد: مردم اهواز تقریباً هر ماه با یک مشکل مواجه گشته اند که این در شأن ملت شریف مرزنشین و ولایتمدار این منطقه نیست که پیوسته حافظ منافع کشور هستند.
وی تصریح می کند: اینکه حالا ما در حوزه زیرساخت ها با انباشت مشکلاتی در حوزه هایی همچون فاضلاب و تأمین آب آشامیدنی مواجه هستیم، بر کسی پوشیده نیست و از طرفی از مدت ها قبل گفته ایم که اگر از قدیم برای توسعه شبکه فاضلاب تنها شهر اهواز اقدام شده بود، در شرایط کنونی با این حجم از مشکلات مواجه نمی شدیم.
فقط ۳۵ درصد شبکه فاضلاب
یوسفی بیان می کند: در اهواز نزدیک به ۳۵ درصد شهر فاقد شبکه فاضلاب است در حالیکه این کلان شهر دومین تولیدکننده ناخالص ملی کشور پس از تهران بوده که میزان تولید آن در این بخش ۱۴.۳ درصد است.
وی تاکید می کند: البته کوتاهی و نبود مدیریت صحیح شهرداری ها در حوزه آب های سطحی هم از دیگر عوامل ایجادکننده مشکل در این منطقه است که باز هم دولت و هم شهرداری ها با مدیریت وزارت کشور باید دراین زمینه کمک کنند تا منابع به درستی هزینه شود.
یوسفی اظهار می کند: مدیریت شهری باید بگونه ای منابع را مدیریت کند که آب های سطحی ناشی از بارندگی به سمت خانه های مردم جریان پیدا نکند و سبب نشود در این شرایط نامطلوب اقتصادی که در بازار با افزایش افسارگسیخته قیمت لوازم منزل مواجه هستیم، به سبب سوءمدیریت به آنها صدمه برسد.
وی می گوید: مردم خوزستان در تابستان خواهان تأمین آب آشامیدنی هستند آن هم در شرایطی که دو روستای این منطقه در مجاورت پنج رودخانه بزرگ کشور قرار دارند اما از آب آشامیدنی بی بهره هستند؛ همینطور انتظار دارند که فاضلاب از خانه هایشان بیرون برود که توقع زیادی نیست و این نگاه حداقلی برای دریافت خدمات شهری است.
یوسفی عنوان می کند: سوءمدیریت در این منطقه سبب شد تا منابعی که در گذشته به این بخش تخصیص داده شده بود، به سبب نداشتن اولویت بندی مطلوب به درستی مدیریت نشود و این در حالیست که باید استانداری و وزارت کشور بر این روند نظارت می کردند.
این نماینده مردم در مجلس یازدهم بیان می کند: سال جاری میزان بارندگی در اهواز به اندازه یک سوم سال قبل بود، اما سیلاب در مناطقی که سال قبل با این مشکل مواجه نبودند، هم جاری شد که ناشی از سوءمدیریت و حل آن هم در گروی برنامه ریزی مناسب می باشد چون که مردم نباید تاوان این سوءمدیریت ها را بدهند.
معضل هرساله
سال قبل هم اهواز و کارون با آب گرفتگی شدید مواجه و مردم بی شماری گرفتار خسارت شدند؛ همان زمان مدیران گفتند غافلگیر شدیم و این مساله دیگر تکرار نمی گردد ولی این مساله تکرار شد؛ استاندار هم قول داده بود که سال جاری آب گرفتگی در اهواز به شدت سالهای قبل نخواهد بود ولی شد؛ حالا مسؤلان به جهت اینکه نشان دهند کارهایی کرده اند در حال شمارش خیابان به خیابان اهواز هستند که مثلاً فلان نقطه که سال قبل آب گرفتگی داشت، سال جاری نداشت.
متأسفانه در پنج سال گذشته مدیریت در خوزستان با ضعف های جدی روبرو شده است و آنان به جای برنامه ریزی برای انجام اقدامات ماندگار در حال توجیه عملکرد ضعیف خود هستند متأسفانه در پنج سال گذشته مدیریت در خوزستان با ضعف های جدی روبرو شده است و آنان به جای برنامه ریزی برای انجام اقدامات ماندگار در حال توجیه عملکرد ضعیف خود هستند؛ خیلی از شهرهای کشور مثل شیراز موفق شده اند که معضل آب گرفتگی خویش را با کار اصولی حل کنند ولی در اهواز هنوز کار روی زمین مانده است؛ هنوز هنگام آب گرفتگی شهرداری، آبفا را مقصر می داند و آبفا می گوید «شهرداری مقصر است» و در این جاروجنجال و «من نبودم تو بودی» این مردم اهواز هستند که تاوان بی کفایتی ها را با از دست دادن خانه و وسایل خانه خود می دهند و در نهایت مقرر است دولت برای جبران این همه بدبختی و خسارت های مالی و روحی، اندکی وام بلاعوض و مقداری تسهیلات با سود نسبتاً بالا بدهد!
۷۰ نقطه بحرانی
درعین حال «افشین حاتمی» مدیر بخش فاضلاب شرکت آبفا ی اهواز در مورد آب گرفتگی اخیر اهواز می گوید: متأسفانه پس از بارندگی، حجم عظیمی از رواناب در سطح شهر جاری می شود که با عنایت به ظرفیت شبکه دفع فاضلاب طبیعتاً شاهد ماندن آب به مدت زمان طولانی هستیم.
وی اضافه کرد: ماند آب متأثر از شدت و میزان بارندگی است که در خوش بینانه ترین حالت شبکه دفع فاضلاب در یک شبانه روز قدرت دفع ۲۹۰ تا ۳۰۰ هزار مترمکعب را دارد.
مدیر بخش فاضلاب شرکت آبفا اهواز اظهار داشت: پس از بارش های اخیر باران ۷۰ نقطه بحرانی شناسایی شده اند که عمدتاً در اطراف خطوط جمع کننده اصلی آب هستند و گرفتار نشست و ریزش شده اند.
وی افزود: امیدواریم با اقداماتی که در حال انجام می باشد، سریع تر این مشکلات حل شود و دفع آب به حداقل ترین زمان ممکن برسد.
افشین حیدری خاطرنشان کرد: ضرورت راه اندازی شبکه دفع آب های سطحی به شدت احساس می شود و از تمامی مسئولانی که توانایی حل این معضل را دارند، تقاضای همکاری می شود.
کم کاری شهرداری
این در حالی است که دو نماینده اهواز در مجلس در اطلاعیه ای شهرداری را به کم کاری و سیاسی کاری متهم کردند و نوشته اند: «شهرداری اهواز بعنوان متولی دفع آب های سطحی به جای پاسخگویی مستدل و محترمانه و انجام اقدامات لازم در این خصوص، با فراری روبه جلو از زیر بار مسئولیت شانه خالی نموده است. بعنوان خادمان مردم بر خود لازم می دانیم شهرداری اهواز را از چنین رویه ای که در پیش گرفته نهی و به عمل و اقدام سازنده و مؤثر دعوت نمائیم».
در بیانیه سید کریم حسینی و مجتبی یوسفی عنوان شده است: «بدون شک با اعمال مدیریت علمی و کارآمد می توان بر کمبودها و کاستی های احتمالی غلبه نمود و با بهره گیری از حداقل امکانات، حداکثر بهره را برد. دست کم همانگونه که خیلی از معضلات شهری از راه فروش املاک و مستغلات مازاد شهرداری حل وفصل گردید، می توان با همین رویه بر مشکل آبگرفتگی و جمع آوری آب های سطحی بعنوان بزرگ ترین چالش شهری فائق آمد و به رنج و محنت کم سابقه مردم خاتمه داد».
در این بیانیه تاکید شده است: «ضمن اینکه عزل و نصب های مبهم در سازمان ها و مدیریت های زیرمجموعه شهرداری اهواز نگرانی های زیادی را به دنبال داشته است و این سوال را پیش می آورد که در شرایط بسیار وخیم و بحرانی کلان شهر اهواز در حالیکه حل معضل آبگرفتگی ثبات مدیریتی را می طلبد عزل و نصب های شبانه دو ماه پیش که ۱۲ شهردار و مدیرعامل سازمان جابجا شدند».
در بیانیه دو نماینده اهواز در مجلس تاکید شده است: «جابجایی دو مدیر آن هم درست یک روز پیش از بارندگی های اخیر و وقوع بحران آبگرفتگی چه معنایی دارد؟ آیا یک مدیر در مقطع چندماهه فرصت کافی برای اثبات کارآمدی یا ناکارآمدی داشته است؟ اگر ملاک شایستگی و کارآمدی است پس در پیش گرفتن چنین رویه ای خبر از وضعیتی مبهم و خطرناک در پس پرده مدیریت شهری می دهد که همین مساله پرداختن به مشکلات و نابسامانی ها و معضلات شهری نظیر آبگرفتگی را با اختلالاتی عمیق مواجه نموده است».
وام بانک جهانی کجاست؟
اما سال ۸۴ هجری شمسی، بانک جهانی برای حل مشکل فاضلاب اهواز وامی ۱۴۹ میلیون دلاری به ایران پرداخت کرد که به سادگی می شد که معضل فاضلاب اهواز را با آن حل کرد ولی از سرنوشت این وام هیچ خبری در دست نیست و کمترین مشکلی از گرفتاری های اهواز در این بخش حل نشده است.
یوسفی، نماینده اهواز در مجلس شورای اسلامی در مورد این وام بانک جهانی می گوید: بانک جهانی در سال ۸۴ هجری شمسی، وام ۱۴۹ میلیون دلاری را برای اصلاح و تکمیل شبکه آب و فاضلاب شهرهای اهواز اختصاص داد و این در حالیست که در آن زمان به شیراز ۱۲۷ میلیون دلار اختصاص داده شد و مشکل فاضلاب شیراز برای همیشه رفع شد؛ اگر این مبلغ را به دلار امروزی تبدیل نماییم رقم بسیار زیادی می شود که مسؤلان ارشد وقت باید در مورد نحوه هزینه کرد آن به مردم پاسخ دهند.
این در حالی است که صادق حقیقی پور، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان خوزستان می گوید: در مورد جذب اعتبار در سنوات گذشته از بانک جهانی، خود ما در ردیف اول شاکیان و منتقدان هستیم و خواستار شفافیت و روشنگری در این رابطه ایم؛ در مورد جذب اعتبارات مصوب در یکی دو سال گذشته هم از هر گونه تحقیق و تفحص و نظارت بر میزان دریافت و شیوه مصرف، نه تنها استقبال می نماییم بلکه اقدامات مهم را در جهت کمک و تسریع در جذب و تحقق و مصرف این اعتبارات لازم می دانیم.
مشکل پول هست؟
اکنون هم مدیران خوزستان و در رأس آنها استاندار خوزستان اعلام نموده اند که برای حل مشکل اهواز و همسایه آن یعنی کارون احتیاج به ۱۴۰ میلیون یورو اعتبار دارند که رهبر معظم انقلاب اسلامی هم با اختصاص ۱۰۰ میلیون یورو از محل صندوق توسعه ملی برای حل مشکل فاضلاب اهواز و کارون موافقت کردند؛ ۵۰ میلیون یورو در بودجه سال ۹۹ و ۵۰ میلیون یورو در بودجه سال آینده به فاضلاب اهواز و کارون اختصاص یافته است ولی آیا مدیرانی که ۱۴۹ میلیون یورو تسهیلات بانک جهانی را به باد فنا دادند، قادر خواهند بود با این حجم از اعتبار مشکل کهنه فاضلاب اهواز را حل کنند؟ به خصوص اینکه از الان زمزمه های انحراف در هزینه کرد اصولی اعتبار صندوق توسعه ملی شنیده می شود.
آیا مدیرانی که ۱۴۹ میلیون یورو تسهیلات بانک جهانی را به باد فنا دادند، قادر خواهند بود با این حجم از اعتبار مشکل کهنه فاضلاب اهواز را حل کنند؟ چند روز قبل با دستور رئیس کل دیوان محاسبات کشور، هیئت حسابرسی ویژه رسیدگی به عملکرد مالی طرح های عمرانی و سرمایه گذاری بخش آب و فاضلاب استان خوزستان تشکیل شد و الان گزارش بررسی ها و حسابرسی های این هیئت تهیه و برای ارسال به دادسرای دیوان محاسبات کشور نهایی شده است.
آغاز انحراف
در بخشی از این گزارش آمده است: «بر اساس این گزارش، از محل بند (ه) تبصره (۴) قانون بودجه سال ۱۳۹۹ کل کشور مبلغ ۵۰ میلیون یورو از محل اعتبارات ملی با عنایت و اجازه مقام معظم رهبری (مدظله العالی) برای حل مشکلات آب و فاضلاب شهر اهواز و کارون (کوت عبدالله) اختصاص یافته که ۱۳ میلیون یورو معادل ۲۷۰ میلیارد تومان از مبلغ فوق در چارچوب وجوه نقدی به حساب شرکت مذکور واریز گردیده است. لیکن به سبب ضعف مدیریت مسؤلان شرکت آب و فاضلاب خوزستان مبالغ فوق در جهت توسعه و ترمیم شبکه آب و فاضلاب اهواز و کارون (کوت عبدالله) هزینه نشده و مبلغ ۱۴۳ میلیارد تومان از مبلغ ۲۷۰ میلیارد تومان فوق، بابت جبران خسارت های ناشی از سیل سال ۱۳۹۸ بدون مبادله موافقت نامه و انعقاد قرارداد پرداخت شده است».
در ادامه این گزارش عنوان شده است: «علاوه بر تخلفات فوق، می توان به موارد گوناگونی دیگری از سو مدیریت های این شرکت از جمله؛ طولانی شدن اجرای پروژه های عمرانی و افزایش هزینه های ساخت و اجرا، عدم نظارت کافی بر اجرای قراردادهای مربوطه، تمدید قراردادها برخلاف مقررات، فقدان کیفیت و بهداشت آب آشامیدنی اهواز به سبب فرسوده و قدیمی بودن لوله ها و تأسیسات شهر و وجود انشعابات غیرمجاز، به کارگیری افراد از سایر شرکتهای غیردولتی، دریافت کمک برخلاف قوانین و مقررات، عدم پرداخت مالیات بر ارزش افزوده، عدم انجام معاملات متوسط و بزرگ از راه سامانه تدارکات الکترونیکی، افزایش حقوق و مزایای اعضای هیئت مدیره شرکت برخلاف قوانین و مقررات لازم الاجرا، پرداخت برای خدمات رفاهی بیشتر از سقف مقرر قانونی به کارکنان، به کارگیری مشاور بدون پیشبینی در چارت سازمانی و… اشاره کرد».
همین موارد است که مردم خوزستان و نمایندگان آنها در مجلس عقیده دارند که مشکل خوزستان سوءمدیریت است نه مسائل مالی و اعتباری. مدیرانی که با پول ۱۴۹ میلیون دلاری بانک جهانی نتوانستند حتی نصف مشکل فاضلاب اهواز را حل کنند اساسا نمی توانند با ۱۰۰ میلیون یورو مشکلی از مشکلات اهواز را رفع کنند و بنا بر این هزینه کرد این مبالغ احتیاج به نظارت قوی و انتخاب افراد اجرایی باتجربه دارد.
خلق بحران
بحران هایی که یکی بعد از دیگری در حال اکران در اهواز هستند، سبب شده تا نماینده مردم اهواز بگوید که «ما در اهواز خلق بحران داریم».
«سید کریم حسینی» در نشست نمایندگان استان خوزستان در مجلس با رئیس سازمان بازرسی کل کشور با اعلان اینکه در مدیریت استان در بخش آبفا و شهرداری مشکلاتی داریم، اظهار داشت: عوارض آلایندگی اگر پرداخت گردد، دیگر خیلی از مشکلات استان حل می شود؛ همینطور عدد مشخصی از درآمدهای نفتی در استان عرضه نمی گردد و بنا بر این عددی که باید برای حق آلایندگی ضریب بخورد و ارزش افزوده دیگر مشخص نمی گردد.
رئیس مجمع نمایندگان خوزستان بیان نمود: پروژه فاضلابی که قرارگاه خاتم الانبیاء نوشته شده است، از یک ماه قبل کلنگ زنی شد ولی شروع نشده است چون که هیچ اعتباری به پیمانکار اختصاص نداده اند.
وی اظهار داشت: در استان خوزستان «خلق بحران» داریم و مشکلاتی را در استان داریم که اگر به خوبی مدیریت نشوند، خوزستان گرفتار بحران می شود؛ بعضی از مسؤلان حتی آدرس غلط می دهند و این در حالیست که بیشتر مشکلات خوزستان را ناشی از مدیریت ضعیف می دانیم.
اهواز به کارگاه تبدیل شده
صادق حقیقی پور، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان خوزستان که انتقادات بی شماری نسب به عملکرد وی وجود دارد، در مورد شرایط این روزهای پروژه های عمرانی آب و فاضلاب اهواز می گوید: اهواز امروزه به لطف عنایت مقام معظم رهبری و پیگیری دیگر مسؤلان کشوری و استان، تبدیل به کارگاه دائمی آب و فاضلاب شده و روند ترمیم و بهسازی و توسعه این شبکه بدون توقف ادامه دارد.
وی می افزاید: سیستم دفع فاضلاب اهواز فرسوده است و همه تلاش ما این است که این شبکه در یک افق چندساله به وضعیت مطلوبی برسد؛ با اینکه شبکه فاضلاب برای دفع و جمع آوری آب های سطحی تعبیه نشده و مختص دفع فاضلاب خانگی است و شبکه دفع و هدایت آب های سطحی مبحث دیگری است و مسئول آن شهرداری است ولی شرکت آب و فاضلاب با همه امکانات ماشینی و انسانی مشغول یاری رساندن به نیروهای شهرداری در این رابطه است؛ ضمن اینکه شهرداری و شورای شهر، سال جاری برخلاف سالهای پیش توجه بیشتری به بحث مشکل آب های سطحی داشتند و امیدواریم تا ایجاد یک شبکه مستقل جمع آوری آب سطحی به این رویه ادامه داده شود.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خوزستان، ضمن رد تأثیرپذیری و حاشیه پردازی مجموعه آب و فاضلاب استان و اهواز، بیان می کند: مجموعه خدماتی آب و فاضلاب در تمام شهرهای خوزستان با پرهیز از به حاشیه راندن خدمت به مردم، وظیفه خویش را به نیکی دنبال می کند و تابع هر تصمیم قانونی می باشد و شفافیت و تبعیت از قانون را رمز موفقیت در هر سیستمی می داند.
به گزارش زیپو کالا به نقل از مهر، این وعده های رنگارنگ آیا می تواند نگرانی را از چشمان «ام حسین» هنگام نگاه کردن به آسمان در فصل باران برباید و امید و شادمانی را به این شهروند هدیه بدهد. تجربه بی کفایتی ها در خوزستان که در پنج سال گذشته به اوج خود رسید، این خواسته را به آرزویی محال تبدیل نموده است.
منبع: زیپو كالا
