مدت ها است که زمزمه فروش مسکن در بورس کالا به گوش میرسد، اقدامی که با هدف حفظ ارزش پول مردم در مقابل گرانی مسکن درحال انجام بوده و طبق آخرین اخبار، تاییدیه های اولیه هم از سازمان بورس و اوراق بهادار برای اجرای این طرح گرفته شده است.
به گزارش زیپو کالا به نقل از ایسنا، حدود یک سال است که به قول مسؤلان مقرر است در بازار سرمایه بستری فراهم گردد تا متقاضیان بتوانند به سادگی مسکن پیش خرید کنند. در واقع مقرر است این امکان فراهم گردد که افراد بتوانند حتی به اندازه یک متر مربع و به میزان نقدینگی خود پیش خرید خانه انجام دهند تا از این طریق قدرت خرید پس انداز خویش را نگه دارند؛ ازاین رو مسکن به قطعات کوچک تبدیل گشته و امکان فروش آن و هم امکان انجام معاملات ثانویه فراهم می شود.
به عبارت دیگر، بورس کالا به دنبال آن است که بتواند مسکن را به شکل متری و در چارچوب اوراق سلف استاندارد مسکن پیش فروش کند و این کار را در بستری که تضامین لازم از سازنده گرفته شود و خریدار با خیال راحت مبادرت به خرید کند، انجام دهد.
پیش از این، مدیر مطالعات اقتصادی و سنجش ریسک بورس کالای ایران به ایسنا توضیح داده بود که طرح مذکور به هیات پذیرش سازمان بورس پروپوزالی عرضه شد که این هیات پروپوزال را به کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار ارجاع داد. در نهایت این کمیته هم پروپوزال را بررسی و تایید نمود. بعد از آن پیش نویس دستورالعمل اجرایی اوراق بعد از تصویب هیئت مدیره بورس کالا تقدیم کمیته تدوین مقررات سازمان بورس شد که در این کمیته درحال بررسی است و بعد از تایید کمیته باید به تصویب هئیت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار برسد و قابلیت اجرایی خواهد یافت.
اما به تازگی مدیرعامل شرکت بورس کالای ایران در مجمع سالانه این شرکت خبر از اتمام مراحل راه اندازی معاملات اوراق سلف مسکن در بورس کالا داده بود و در این راستا مهدی مساحی، سرپرست مطالعات اقتصادی و سنجش ریسک بورس کالای ایران عملکرد این بازار و نحوه کارکرد آنرا در گفت و گویی که در پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه انتشار یافته است شرح داد.
معرفی اوراق سلف مسکن
بر این اساس جهت راه اندازی معاملات سلف مسکن از همان ابزار سلف استاندارد استفاده شده است. این ابزار با عنایت به این که امکان انجام معاملات ثانویه را دارد می تواند برای قراردادهای سلف دراز مدت هم مورد استفاده قرار بگیرد. البته با عنایت به ماهیت متفاوت مسکن نسبت به کالاهایی که تابحال بعنوان دارایی پایه این ابزار قرار گرفتند، بورس کالای ایران با همکاری دیگر ارکان بازار سرمایه مبادرت به تدوین مقررات خاصی در این عرصه کرده که بعنوان یک فصل جدید به دستورالعمل قبلی معاملات سلف استاندارد افزوده شده است، در این مقررات جزئیات در ارتباط با فرآیند تسویه و تحویل که در بخش مسکن اهمیت ویژه ای دارد و متفاوت از سایر کالاها است به دقت مدون شده است.
به منظور انتشار اورق سلف مسکن، شخص حقیقی یا حقوقی سازنده مسکن که سابقه فعالیت قابل اتکایی هم در این عرصه دارد بعد از دریافت مجوزهای اولیه ساخت و احراز صلاحیت، در زمان دلخواهی قبل از اتمام ساخت، بخشی از واحدهای ساختمانی را که می خواهد از این مسیر به فروش برسانند برگزیده و متناسب با ارزش حدودی واحدهای منتخب، تضامینی نزد شرکت سپرده گذاری مرکزی تودیع خواهد نمود.
بعد از آن با عنایت به متراژ کل واحدهای منتخب، تعداد اوراق قابل انتشار تعیین شده و قبل از عرضه اولیه اوراق سلف استاندارد مسکن، جزئیات در ارتباط با مکان، سازه، تاسیسات، تجهیزات و سایر موارد اثرگذار در قیمت واحدهای ساختمانی به صورت رسمی و برای اطلاع عموم منتشر خواهد شد.
البته طراحی این اوراق بگونه ای است که در مرحله عرضه اولیه، مشخصات کلیه اوراق استاندارد و یکسان است و تفاوتی میان اوراق عرضه شده در یک مرحله عرضه نیست. این اوراق معرف یک متر مربع از یک واحد ساختمانی مبنا می باشند و برای سایر واحدها و یا طبقات ساختمان بر مبنای واحد مبنا ضرایب تعدیل کننده ای در نظر گرفته شده است.
متقاضیان پیش خرید واحدهای ساختمانی می توانند با مشارکت در مرحله عرضه اولیه به خرید اوراق بپردازند، البته بدیهی است که افراد می توانند تعداد اوراقی کمتر از تعداد اوراق منطبق با یک واحد ساختمانی را هم خرید کنند و از این نظر امکان خرید متری مسکن برای متقاضیان دارای پس اندازهای اندک هم فراهم است. در خلال دوره زمانی تا قبل از اتمام ساخت واحدها و آماده تحویل شدن آنها امکان معاملات ثانویه هم برای این اوراق فراهم است و سرمایه گذاران در صورت ضرورت می توانند اوراق خویش را به دیگران واگذار کنند.
با نزدیک شدن به سر رسید و اعلام انجام پروژه از جانب سازنده مرحله تخصیص و تحویل واحدها آغاز خواهد شد که جزئیات زیادی دارد. اجمالا باید گفت در این مرحله افرادی که توانسته اند به اندازه واحد ساختمانی دلخواه خود اوراق خریداری کنند، مبادرت به انتخاب واحد مورد نظر کرده و در یک فرآیند منصفانه واحدها به آنها تخصیص پیدا خواهد کرد، سایرین که نتوانسته اند حداقل اوراق مورد نیاز جهت خرید واحد ساختمانی را از بازار خریداری کنند یا باید اوراق خویش را در بازار ثانویه به فروش برسانند و یا واحدهای ساختمانی که مشاعا به این دسته افراد متعلق می باشد به مزایده گذاشته خواهد شود و هریک به تناسب اوراقی که دارند از وجوه حاصله از تسویه نقدی بهره مند می شوند.
منبع: زیپو کالا
