زیپو کالا: این روزها کارت بانکی به مهم ترین ابزار خرید و فروش تبدیل گشته و دیگر مثل گذشته کمتر پیش می آید که کسی هنگام خرید یک دسته اسکناس از جیبش در بیاورد و برای پرداخت هزینه ها آغاز به شمارش اسکناس کند.
به گزارش زیپو کالا به نقل از ایسنا، روزنامه خراسان در ادامه نوشت: طبق آخرین گزارش شبکه الکترونیکی پرداخت کارت (شاپرک)، بیش از ۱۲۲ میلیون کارت در آبان امسال تراکنش بانکی داشته اند که نسبت به مهر، افزایش داشته است. اما نکته این جاست که در حالی ۱۲۲ میلیون کارت تراکنش مالی داشته اند که نزدیک ۴۰۹ میلیون کارت بانکی در کشور صادر گردیده است. از آن جا که در کشور حدود ۵۸ میلیون نفر بالای ۱۸ سال داریم، یعنی هر نفر بیش از هفت کارت بانکی دارد. موضوعی که می خواهیم در این گزارش به آن اشاره نماییم، جزئیاتی از تراکنش ها در آبان ماه، هزینه صدور کارت های بانکی، دلیل بالا بودن تعداد کارت بانکی در کشور، مقایسه سیستم کارت بانکی ایران با دیگر کشورها و… خواهد بود.
تعداد کارت های تراکنش دار
بررسی تازه ترین گزارش شاپرک از تعداد کارت های تراکنش دار در آبان امسال نشان میدهد که از بین حدود ۴۰۹ میلیون کارت بانکی صادر شده تنها ۱۲۲ میلیون و ۶۹۲ هزار و ۶ کارت بانکی تراکنش داشته اند که از این تعداد بیش از ۱۱۶ میلیون و ۸۰۳ هزار کارت برداشت، بیش از ۴۰۸ هزار کارت اعتباری و بیش از ۵ میلیون و ۴۷۹ هزار کارت هدیه و بن کارت بوده است.
چه تعداد کارت بانکی داریم؟
در نظام بانکی ما سه نوع کارت وجود دارد که شامل کارت های نقدی، کارت های اعتباری و کارت های پیش پرداخت می شود. طبق آخرین گزارش بانک مرکزی تا اول آبان امسال تعداد انواع کارت های بانکی در کشور به نزدیک ۴۰۹ میلیون رسیده بود که بنظر می رسد حالا به حدود ۴۲۰ میلیون هم رسیده باشد. با این وجود طبق این گزارش تا اول آبان ماه امسال ۴۰۸ میلیون و ۸۵۳ هزار و ۶۳۰ عدد کارت بانکی در قالب کارت برداشت، اعتباری و هدیه در کشور صادر گردیده است. از این تعداد ۲۶۷ میلیون و ۱۴۵ هزار و ۸۴۰ عدد کارت بانکی از نوع برداشت، ۸ میلیون و ۵۲۲ هزار و ۸۶۸ عدد کارت بانکی از نوع اعتباری و ۱۳۱ میلیون و ۲۰۲ هزار و ۲۲۷ عدد کارت خرید یا هدیه در بانکهای کشور صادر گردیده است. در این میان بانک ملی در صدور هر ۳ کارت رتبه اول را داشته و بانکهای صادرات، ملت و سپه در رده های بعدی قرار دارند. بانک خاورمیانه کمترین تعداد کارت برداشت را در شبکه بانکی صادر کرده است. بر اساس گزارش بانک مرکزی، معادل یک میلیون و ۹۸۷ هزار و ۶۹۵ عدد کارت پول الکترونیک نیز تا اختتام مهرماه امسال در کشور وجود داشته که عمده بازار کارت پول الکترونیک در اختیار بانک ملت است.
هر ایرانی چند کارت دارد؟
با توجه به اینکه حدود ۴۰۹ میلیون کارت بانکی فعال در کشور وجود دارد، بطور متوسط هر ایرانی بالای ۱۸ سال بیش از هفت کارت بانکی دارد. البته خانوارهای روستایی به فعالیت با یک کارت بانکی بسنده می کنند اما خانوارهای شهری بطور متوسط بیش از ۱۰ کارت به نام شان است.
هزینه صدور کارت بانکی
هم حالا کارمزد صدور کارت بانکی ۶ هزار تومان است، در صورتیکه بگفته مدیرکل اداره بانکداری شخصی بانک ملت هزینه صدور هر کارت بانکی چهار برابر کارمزدی است که بانکها از مشتری دریافت می کنند، یعنی هر کارت بانکی حدود ۲۴ هزار تومان هزینه خواهد داشت. بررسی گزارش ها نشان میدهد بطور متوسط سالانه حدود ۳۵ میلیون کارت بانکی صادر می شود. اگر قیمت تمام شده هر کارت ۲۴ هزار تومان باشد، کل هزینه لازم برای صدور این تعداد کارت در یک سال معادل ۸۴۰ میلیارد تومان خواهد شد که از این مبلغ ۲۱۰ میلیارد تومان آنرا مردم پرداخت می کنند. اما این سوال مطرح می شود که با توجه به این همه هزینه برای صدور کارت بانکی تاریخ انقضا در کارت های بانکی درج می شود تا بانک برای صدور مجدد باردیگر زیان ببیند. مهدی فاتحی، کارشناس ارشد بانکداری دیجیتال در این زمینه می گوید: درج تاریخ انقضا دستورالعمل بانک مرکزی است و برای پرداخت های اینترنتی یکی از شاخصهای امنیتی شمرده می شود و بانکها باید به سمتی بروند که برای کارت های برداشت تاریخ انقضا را نامحدود بگذارند.
کارت بانکی در دیگر کشورها
در حالی که در کشور ما هنوز سالانه تعداد قابل توجهی کارت برداشت بانکی صادر می شود، بسیاری از کشورها کارت برداشت را کنار گذاشته اند و از کارت اعتباری بیشتر استفاده می نمایند. وقتی از کارت اعتباری استفاده شود، برای اینکه اعتبار فرد افزایش یابد می کوشد از یک بانک خدمات دریافت کند، بنا بر این ضرورتی بر استفاده از کارت چند بانک وجود ندارد. در بعضی کشورها نیز رمز وجود ندارد و حامل کارت مانند حمل کننده پول است. موضوع بعدی بحث کیف پول است. در کشور ترکیه کیف هایی مانند جاسوئیچی درست کرده اند و عملکرد توکن دارد. در ترکیه برای تراکنش های خرد از توکن و برای تراکنش های درشت از کارت استفاده می نمایند. در کشورهای آسیای شرقی از موبایل و چهره استفاده می نمایند. به این صورت که چهره و موبایل در بانک معرفی و حساب بانکی که مقرر است از آن برداشت شود اعلام خواهد شد، در صورتیکه به گزارش جام جم استفاده از کارت در بیشتر کشورها درحال کم رنگ شدن است اما هنوز در ایران از کارت برداشت استفاده می شود.
خطرات صدور این تعداد کارت بانکی
به منظور بررسی خطرات این تعداد کارت برای اقتصاد ایران بهتر است به گزارش تابناک درباره پول شویی قربانعلی فرخزاد نگاهی بیندازیم. قربانعلی فرخزاد کسی بود که ماشین سازی تبریز را خریداری کرد و زمانی بر سر زبان ها افتاد که ۳ میلیون دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی بابت تجهیز ماشین آلات کارخانه از بانک مرکزی دریافت کرده و آنها را در بازار به قیمت آزاد فروخته بود و از این راه پول های هنگفتی را به جیب زده بود. بعد از آن که وی بازداشت شد از سایر تخلفاتش رونمایی گردید. به گزارش تابناک یکی از تخلفات او این بود که بنابر اظهارات نماینده دادستان و اقرار فرخزاد، فقط در بانک ملی ۲۵حساب با گردش ۲۵۰۰میلیارد تومانی داشت. فرخزاد تنها در روز ۲۵ بهمن ۹۶ حدود ۵/۱۴میلیارد تومان در نظام بانکی کشور پول جابه جا کرده بود که طبق قوانین پول شویی کشور، نا ممکن بود و به صورتی یک رکورد در پول شویی محسوب می شد بدین سبب یکی از معایب وجود تعداد زیاد کارت های بانکی در اقتصاد کشور همین مسئله فساد و اختلاس و پول شویی است. از طرف دیگر تعدد کارت های بانکی موجب فرار از مالیات و سخت شدن تشخیص درآمد هر فرد برای گرفتن مالیات از مجموع درآمد می شود. همین طور تعداد بالای کارت های بانکی رصد حساب ها را مشکل و این کار را برای قاچاقچیان کالا آسان تر می کند و به آسانی پول حاصل از قاچاق کالا را می توانند در حساب های زیاد خود جابه جا کنند.
چه کاری می توان انجام داد؟
شاید تجمیع کارت های بانکی بتواند کار را برای رصد کردن افراد آسان تر کند. این طرح سال هاست که درحال پیگیری است، اما به سرانجام نرسیده است. مدیر وقت اداره نظام های پرداخت بانک مرکزی در سال ۹۶ از آماده سازی بانکها برای پیاده کردن استانداردهای امنیتی و صدور کارت های هوشمند آگاهی داده بود. همین طور در بهمن ماه ۱۳۹۹ عبدالناصر همتی، رییس سابق بانک مرکزی در صفحه شخصی اینستاگرام خود نوشت: «بانک مرکزی، بمنظور ایجاد تسهیل در پرداخت های الکترونیکی، به زودی از پروژه استفاده از موبایل برای انجام تراکنش های خرید در فروشگاه ها و درنتیجه حذف تدریجی استفاده از فیزیک کارت خرید رونمایی می نماید.» اما هنوز تجمیع کارت های بانکی به جایی نرسیده است.
منبع: zipokala.ir
