ضعف در ارزش گذاری، سیلابی که خانه دانش بنیان ها را ویران می کند

به گزارش زیپو کالا تحلیل گران اقتصادی به ارزش گذاری شرکت ها توجه کرده اند و به همین منظور الگوهای متفاوتی را معرفی کرده اند. به نظر می آید، چنین الگوهایی نمی تواند برای ارزش گذاری شرکتهای دانش بنیان مناسب باشد؛ ارزش گذاری نادرست، یکی از مؤلفه هایی است که به فعالیت این شرکت ها آخر می دهد.

به گزارش زیپو کالا به نقل از ایسنا، شرکتهای برپایه فناوری در اقتصاد دانش محور از جایگاه بالایی برخوردار می باشند، چون که از عوامل محرک در رشد اقتصادی به حساب می آیند. آنچه که مسلم است اقتصاد تک بعدی ایران، فاصله قابل ملاحظه ای با اقتصاد دانش بنیان دارد. قطعا، خروج از این وضعیت نیازمند پشتیبانی از شرکتهای دانش بنیان است.

حدود ۲۷۰۰ شرکت دانش بنیان در ایران فعالیت می نمایند، اما آمار و اطلاعاتی دقیقی از شرکتهای نوپا در دسترس نیست. با عنایت به سیل عظیم فارغ التحصیلان دانشگاه ها و محدودیت فرصت های شغلی، میتوان ادعا کرد که تعداد زیادی از استارت آپ ها در کشور فعالیت می نمایند که در آستانه دانش بنیان شدن قرار دارند و نیازمند حمایت های همه جانبه هستند تا چراغ راه فعالیت شان خاموش نشود.

با توجه به این شرایط، ارزش گذاری دقیق دانش فنی و محصولات تولیدی شرکتهای دانش بنیان و استارت آپ ها از جایگاه ویژه ای برخوردار می باشد. باآنکه این مورد از جانب کشورهای پیشرفته مورد توجه قرار گرفته است، اما برخی فعالان اکوسیستم استارت آپ و شرکتهای دانش بنیان داخلی نسبت به منفعل بودن مسؤلان این حوزه در برابر ارزشیابی دقیق انتقاداتی وارد کرده‎اند.

به گفته عماد عبدالمطلب زاده، موسس استارت آپ “ایزاین”، متر و معیار دقیقی برای ارزشیابی استارت آپ ها وجود ندارد، تمامی شرکت ها و استارت آپ ها تنها با یک خط کش از پیش تعیین شده مورد ارزیابی قرار می گیرند. هزینه صفر تا ۱۰۰ یک محصول تولیدی متفاوت می باشد، ازاین رو باید ابزارهای دقیقی برای ارزش گذاری تعریف شود.

دستیابی به اقتصاد دانش بنیان زمانی عملی می شود که زیست بوم آن مورد توجه قرار گیرد. ارزشیابی و محاسبه دقیق کلیه حقوق صاحبان ایده می تواند یکی از زمینه های اجرای زیست بوم اقتصاد دانش بنیان باشد. اجرای دقیق ارزش گذاری یک استارت آپ نیازمند دانش، تخصص و بررسی وضعیت کلان اقتصادی می باشد.

ارزشیابی باید چگونه باشد؟

فعالان حوزه اقتصاد معتقدند، ارزشیابی یک استارت آپ در گام نخست بدون این که محصولی تولید کرده باشد یا به سوددهی نرسیده باشد، سخت و دشوار است. این مورد نمی تواند منفعل بودن ارزش گذاری در ایران را توجیه کند، چون که با عنایت به ماهیت ریسک پذیر بودن اکوسیستم استارت آپ ها و شرکتهای دانش بنیان، باید برنامه روشنی پیش روی بنیانگذاران وجود داشته باشد.

“تارک میلود”، کارشناس اکوسیستم استارت آپ و شرکتهای دانش بنیان در مقاله ای درباره ارزشگذاری شرکتهای دانش بنیان نوشت: شرکت ها را میتوان با استناد به سه منبع یعنی گزارش های مالی، تاریخچه و در مقایسه با رقبا ارزش گذاری کرد، اما چنین مولفه هایی برای شرکتهای تکنولوژی محور میسر نیست، چون که عمده شرکتهای دانش بنیان تازه تأسیس هستند و تاریخچه محدودی دارند. همینطور گزارش های مالی شرکت هایی از این دست جزئیات کمی در اختیار قرار می دهند. با عنایت به محدودیت های ارزش گذاری شرکتهای دانش بنیان تازه تأسیس میتوان از مؤلفه هایی ورودی به شرکت ها، یعنی کارآفرینی و جذابیت صنعتی بهره برد.

سایت لایتر کپیتال در ارتباط با ارزشگذاری شرکت ها نوشت: قطعا میان یک کسب و کار رشد یافته با شرکت دانش بنیان تفاوت قابل ملاحظه ای وجود دارد. یک کسب و کار بالغ می تواند لیستی از حقایق و ارقام مالی را بعنوان پشتوانه ارزش گذاری خود ارائه نماید. جریان ثابت درآمدی و سوابق مالی قبلی، محاسبه ارزش کسب و کار را آسان تر می کند. میزان فروش، مالیات، نرخ استهلاک را باید از پارامترهای محاسبه ارزش گذاری قلمداد کرد ولی ارزش گذاری یک شرکت دانش بنیان بدون درآمد با چالش های قابل قبولی همراه می باشد. ارزش گذاری ها منطبق بر خواسته صاحبان آنها نیست، چرا عامل های مبهم، عاملی برای ارزش گذاری معرفی می گردند.

حمایت های دولتی چگونه است؟

دولت دوم محمود احمدی نژاد، قانون “حمایت از شرکت ها و مؤسسات دانش بنیان و تجاری سازی نوآوری ها و اختراعات” را در سال ۸۹ تصویب کرد. بر طبق این مصوبه، کارگروهی به ریاست معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری وقت برای ارزیابی شرکتهای دانش بنیان تشکیل شد تا شرکتهای مشمول از مزایای مصوبه قانونی سال ۸۹ را معرفی نماید.

دولت حسن روحانی هم کوشش کرد بر مسائل شرکتهای دانش بنیان تمرکز بیشتری داشته باشد. باآنکه اقداماتی در دولت تدبیر و امید برای بهبود وضعیت شرکتهای دانش بنیان انجام شد. قبل از این که دولت یازدهم مسئولیت اجرایی کشور را در دست بگیرد، تنها ۲ شرکت تأیید صلاحیت دانش بنیان را گرفته بودند.

از زمان تصویب قانون پشتیبانی از شرکت‎ها و مؤسسات دانش‎بنیان تا سال ۹۲، هیچ شرکت دانش‎بنیانی برای بهرمندی از معافیت های مالیاتی به سازمان امور مالیاتی معرفی نشد. سایت دولت درباره این مورد نوشت: درحالی که در سال مالی ۱۳۹۲، ۴۰ شرکت از ۵۵ شرکت و در سال مالی ۱۳۹۳ با افزایش بیشتر از ۳۰ برابری بیشتر از ۱۲۰۰ شرکت به سازمان امور مالیاتی عرضه شدند و این رقم برای سال مالی ۱۳۹۴ به رقم ۲۱۷۵ شرکت رسید و در سالهای بعد هم روند رو به رشد خویش را ادامه داد.

منبع: