به گزارش زیپو کالا، تدوین کنندگان طرح مالیات بر عایدی سرمایه، به منظور پیشگیری از مخالفت ها، ناگزیر به اعطای معافیت های گسترده شده اند و این مورد اساسا کارآمدی این پایه مالیاتی را تحت تاثیر قرار می دهد.
به گزارش زیپو کالا به نقل از مهر، در ایام اخیر بحث و گفتگو در مورد طرح مالیات بر عایدی سرمایه شدت گرفته است؛ بعضی از نمایندگان مجلس و مقامات دولتی معتقدند که تصویب هر چه سریع تر این طرح می تواند منجی بازار آشفته ارز باشد؛ همینطور با اجرایی شدن آن بساط سوداگری و سفته بازی در بازارهای غیرمولد جمع خواهد شد.
از طرف دیگر بعضی از کارشناسان اقتصادی ضمن تاکید بر مزایای دریافت مالیات بر عایدی سرمایه، نسبت به بعضی از ایرادات طرح فعلی ابراز نگرانی کرده اند؛ به قول این دسته از کارشناسان، تصویب و اجرای شتاب زده قانون مالیات بر عایدی سرمایه امکان دارد فواید بلندمدت آن برای اقتصاد ایران را کم کند.
آیا اجرای طرح مالیات بر عایدی سرمایه موفقیت آمیز خواهد بود؟
پریسا مهاجری، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، در مورد صدمه شناسی طرح مالیات بر عایدی سرمایه در همایش معرفی و ارزیابی این طرح گفته است: سفارش نهادهای بین المللی برای اجرا و پیاده سازی یک قانون (با درنظرگرفتن ملاحظات نظری و اجرایی آن)، رعایت دو پیش شرط «تورم پایین کشور» و «اجرا توسط دولت های محبوب» است.
وی با طرح سؤالی از موافقان طرح فعلی مالیات بر عایدی سرمایه مطرح کرد: به صورت کلی قانون تکالیفی برای طیف وسیعی از مردم در نظر گرفته و تمامی آحاد جامعه را درگیر می کند؛ درصورتی که طبق معافیت های این طرح، به شکلی ادعا می شود که تنها یک درصد از جامعه بعنوان هدف در نظر گرفته شده است؛ ازاین رو دلیل تصویب این قانون چیست؟! آیا نمی توان برای آن یک درصد افراد مشمول، طرح دیگری پیگیری شود که عمومیت مردم را درگیر نکند؟
فقط ۷ درصد از مجریان CGT به سراغ ارز و طلا رفته اند
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به اینکه فقط ۷ درصد از کشورهای مجری CGT یا مالیات بر عایدی سرمایه بر کالاهایی مانند ارز و طلا مانور داده اند؛ اظهار داشت: اگر یک بررسی اجمالی داشته باشیم متوجه می شویم که این کشورها اصلاً دلیلی برای این اقدام نمی بینند؛ چونکه با اتخاذ راهکارهای اصلی، صیانت ویژه ای از ارزش پول ملی خود و قدرت برابری خرید شهروندان خود دارند.
وی ضمن اشاره به این که طی سالیان گذشته متأسفانه در کشور ما توفیق چندانی در زمینه حفظ و ثبات ارزش پول ملی حاصل نشده است؛ بیان نمود: در چنین شرایطی می خواهیم با مکانیزم ها و روش هایی برای فعالان اقتصادی و عموم مردم ایجاد زحمت و دردسر نماییم تا از این طریق، بر نقل و انتقال ارز و طلا مالیات وضع کرده تا بر قیمت آنها تأثیرگذاری ایجاد نماییم.
مهاجری افزود: بررسی ها نشان داده است که از بین رفتن ثبات و ارزش پول ملی ریشه در سیاست های ناکارآمد دولت ها دارد و بدین ترتیب نباید با مطرح کردن ابتکارات فرعی مثل طرح مالیات بر عایدی سرمایه -که خود امکان دارد به علت عدم در نظر گرفتن ملاحظات نظری در اجرا موفق ظاهر نشود-، اصل ماجرا یعنی ضرورت حفظ ارزش پول ملی را فراموش و رها کرد.
معافیت های زیاد، پاشنه آشیل طرح مالیات بر عایدی سرمایه
این عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به اینکه اصول مهم نظری در طرح مالیات بر عایدی سرمایه به خوبی رعایت نشده است، اظهار داشت: تدوین کنندگان این طرح به علت پیشگیری از بروز مخالفت ها، ناگزیر به اعطای معافیت های گسترده شده اند و به عبارتی هدف گیری طرح به یک درصد از جامعه تقلیل داده شده است.
وی در همین رابطه افزود: نرخ مالیات افراد مشمول این طرح هم بسیار بالا در نظر گرفته شده به همین خاطر بر خلاف تصور رایج، اجرای طرح آثار و تبعات بسیار جدی برای ۹۹ درصد مابقی معاف از مالیات (افراد غیرمشمول) برجا می گذارد.
طرح فعلی مجلس در مقابله با سوداگری ناتوان خواهد بود
مهاجری اظهار داشت: شروع طرح مالیات بر عایدی سرمایه، به علت بیشترین فراوانی با املاک و مستغلات صورت گرفت؛ ولی ازآنجایی که ارتباط بازارهای مالی با یکدیگر مانند ظروف مرتبط به هم است پس در زمانیکه به هر علتی بعضی از بازارها کنار گذاشته شوند، نظم در سایر قسمت های بازار تحت تاثیر قرار می گیرد.
به گفته این عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی در طرح مالیات بر عایدی سرمایه بعضی از ملاحظات به درستی در نظر گرفته نشده و نسبت به آن موارد معافیت های وسیعی در نظر گرفته شده است؛ به همین خاطر، این مورد باعث ناکارآمدی طرح در مقابله با سوداگری خواهد شد.
معافیت ها، دریچه ای برای دورزدن قانون خواهد شد
وی ضمن اشاره به بعضی از جزئیات بازارهای موازی تولید اظهار داشت: بخش عمده ای از سوداگری های بخش مسکن در زمان ساخت و پیش خرید است؛ بر همین مبنا عمده عایدی آن شناسایی نمی گردد، چون که نخستین معامله از مالیات معاف خواهد شد و به همین شکل بخش عمده ای از عایدی کوتاه مدت از دست می رود.
مهاجری افزود: هر شخص به سادگی هر ۵ سال یک مرتبه با ۴ نفر تحف تکفل خود می تواند از معافیت طرح استفاده نماید. برای کنترل سوداگری در کشورهایی که این طرح در حال اجرا می باشد این گونه است که از ابتدا پایه های مالیاتی در رابطه با املاک به درستی چیده شده است.
معافیت بخش کشاورزی از مالیات بر عایدی سرمایه اشتباه است
مهاجری مساله بعدی که موردتوجه قرار نگرفته را در ارتباط با معافیت بخش کشاورزی دانست و خاطرنشان کرد: دلیل این معافیت پیشگیری از افزایش قیمت در این حوزه می باشد درحالی که به علت مرتبط بودن بازارها با یکدیگر سرمایه ها از بخش املاک خارج شده و به این سمت سرازیر می شود.
وی اضافه کرد: هم اکنون شدت افزایش قیمت در زمینهای با ماهیت کشاورزی در حاشیه تهران از استان تهران بیشتر است و بعد از اجرای طرح بر مبنای قوانین بودجه نویسی امتیاز ویژه ای برای وزارت جهاد کشاورزی شکل می گیرد و مثلا ۵۰ درصد از درآمدهای مازاد بوجود آمده به وزارت خانه داده می شود.
احتمال تشدید خروج سرمایه از کشور
به گفته این عضو هیئت علمی دانشگاه علامه بر مبنای مطالعه ای که در اتاق بازرگانی در اینباره شده بود از ۱۲۱ کشور مورد بررسی، ۲۱ کشور همچون کشورهای منطقه و سنگاپور، مالیات بر عایدی سرمایه وجود ندارد به همین خاطر امکان خروج سرمایه از کشور بسیار محتمل است.
مهاجری اظهار داشت: مطالعات انجام شده نشان داده است که پیش از شروع طرح مالیات بر عایدی سرمایه یعنی در دوره تنفس، خروج سرمایه از کشور رخ خواهد داد و بعد از آن برای سایر دارایی های خارج نشده هم پدیده قفل شدگی دارایی اتفاق می افتد.
احتمال ایجاد بحران در بازار مسکن در صورت اجرای طرح
مهاجری در مورد تاثیر حوزه مسکن در اقتصاد کشور اظهار داشت: یکی از مهم ترین بخش های اقتصادی در زمینه اشتغال، بخش مسکن می باشد بمحض این که معاملات در سطوح بالا مسکن قفل شود نمی توان در سرمایه گذاری های پایین تر این حوزه رشد و اشتغال ایجاد کرد. همینطور در قسمت مسکن ملک های وسیعی وجود دارد در صورت رکود این حوزه، بخش های دیگر صنایع و حتی تولید را هم به رکود می کشاند.
وی اضافه کرد: باتوجه به قدرت قیمت گذاری مسکن درصورتیکه فقط یک درصد درگیر طرح باشند باز هم ۹۹ درصد مابقی حوزه هم با افزایش قیمت روبه رو می شود. به همین خاطر کمبود تقاضای مسکن به علت قدرت خرید پایین مردم می تواند تشدید شود و درصورتیکه طرح به درستی طراحی نشود با حذف چند بازار و توجه اشتباه به بازارهای دیگر نظم سایر بازارها را هم به هم خواهد ریخت.
مقابله با سوداگری از راه مالیات بر عایدی سرمایه احتیاج به زمان دارد
به گزارش زیپو کالا به نقل از مهر، اخیراً احسان خاندوزی وزیر اقتصاد در سخنانی تاکید کرد، تصویب قانون «مالیات بر عایدی سرمایه» به سفته بازی در بازار ارز پایان می دهد. همینطور بعضی از رسانه ها ضمن اشاره به مزایای اجرایی شدن طرح مالیات بر عایدی سرمایه گفته اند که بعد از اجرای این طرح نوسانات موجود در بازار ارز، خودرو و طلا بشدت کاهش خواهد یافت.
این در حالی است که خیلی از کارشناسان اقتصادی معتقدند که تصویب و اجرای قانون مالیات بر عایدی سرمایه تنها یکی از ابزارهای لازم برای پیشگیری از سوداگری است؛ ازاین رو بهتر است مقامات و کارشناسان با اظهارات خود، سبب ایجاد انتظارات کاذب و بیش از اندازه از قانون مالیات بر عایدی سرمایه نشوند.
باید به این مساله توجه کرد؛ اجرای طرح مالیات بر عایدی سرمایه حداقل در کوتاه مدت و تا زمان رسیدن به بلوغ کافی نمی تواند باعث کاهش تورم و حل وفصل مشکلات بوجود آمده در بازارهای ارز، خودرو، مسکن و غیره شود؛ ازاین رو بهتر است این طرح به صورت دقیق و جدی در مجلس بررسی شود و از اجرای شتاب زده آن جلوگیری شود.
منبع: زیپو کالا
