توجه به کشت گیاه کاملینا ضرورتی برای افزایش تولید دانه های روغنی

به گزارش زیپو کالا، توجه به تولید روغن در کشور از اهداف مهم اقتصادی می باشد که رهبر حکیم انقلاب بارها بر آن تاکید فرموده اند و در تمامی دولت ها برای آن برنامه هایی عرضه شده است.
به گزارش زیپو کالا به نقل از مهر در شرایط فعلی حدود ۹۵ درصد مصرف دانه های روغنی کشور وارداتی است و سالانه حدود ۳.۳ میلیون تن روغن و دانه های روغنی وارد که از این مقدار حدود ۱.۲ میلیارد دلار صرف واردات دانه های روغنی می شود. یعنی تنها پنج درصد از نیاز کشور به روغن در داخل تولید می شود و بخش اعظم آن از خارج تأمین می گردد. لیکن به منظور دستیابی به امنیت غذایی و همینطور برای پاسخگویی به مطالبه و انتظار مردم برای تولید پایدار روغن کشور بایستی همه عوامل اثرگذار از قبیل فنی و علمی، بازرگانی و حمایتی را مدنظر قرار داد تا همواره توجیه اقتصادی برای کشت محصولات کشاورزی توسط زارع برقرار باشد.
گیاه روغنی کاملینا از منظر این که کشت یک گیاه روغنی را در شرایط نامساعد دیم فراهم می آورد و این امکان را به زارع می دهد تا در مناطقی که شرایط کشت کلزا فراهم نیست بتوان زراعت گیاه روغنی انجام داد، اهمیت دارد. در شرایط مناسب و مطلوب در کشت دیم، کاشت گیاه کلزا و در شرایط نامساعد دیم، کاشت کاملینا زراعت پایداری را فراهم می آورد.
کاملینا گیاه روغنی پاییزه و هم خانواده کلزا است. این گیاه بومی اروپا و آسیای جنوبی است که دارای نیاز آبی خیلی کم، مقاومت خوب نسبت به سرما، تحمل بالا به خشکی و عموم آفات و بیماری ها و با سیستم های بدون خاک ورزی و کم خاک ورزی سازگار است. کشت این محصول در انواع خاک ها حتی خاک های سبک و شنی و حتی خاک های فقیر و دارای مواد مغذی پایین به خوبی امکان پذیر است. کشت کاملینا در زمینهای پست و حاشیه ای هم قابل انجام است. این محصول دارای ۲۸ درصد روغن و حاوی ۲۷ تا ۳۲ درصد پروتئین است. کشت این گیاه در تناوب با گندم و غلات باعث افزایش کیفیت خاک هم می شود. روغن آن از امگا ۳ برخوردار می باشد که سبب جلوگیری از چاقی و سرطان می شود. روغن کاملینا به علت برخورداری از الفاتوکوفرول و ویتامین E بالا که خود آنتی اکسیدان قوی هستند احتیاج به هیچ گونه افزودنی برای افزایش ماندگاری ندارد.
کاملینا در دهه اخیر وارد کشور شد و آزمایش های مکان یابی های علمی و فنی برای آن انجام شده است. کشت در ابعاد محدود به صورت پایلوت در استان ها انجام و از دو سال پیش تابحال در به صورت وسیع تر در زمینهای دیم تحت عنوان طرح بزرگ جهش تولید در دیمزارهای کشور، انجام شده و همچنان بعنوان ریه توسعه بخش کشاورزی شناخته می شود. کشت این محصول پارسال حدود سه هزار هکتار بوده که امسال به بیشتر از چهارده هزار هکتار افزایش پیدا کرده است. عملکرد گیاه کاملینا در شرایط مطلوب دیم بین ۱.۵ تا ۲ تن در هر هکتار است و در شرایط آب و هوایی نامساعد هم تا ۵۰۰ کیلوگرم محصول تولید می کند که با توجه سطح زیر کشت ۱۴۰۰۰ هکتاری این محصول میتوان بین ۲۸۰۰۰ تا ۷۰۰۰ تن محصول تولید کرد و میتوان با پشتیبانی از این محصول بخشی از نیاز کشور به دانه های روغنی را کم کرد و از خروج ارز از کشور جلوگیری کرد.
اما در شرایط فعلی محصول ساخته شده کشاورزان برای فروش و تحویل متولی مشخصی ندارد و بخش دولتی برای خرید آن اقدام نمی نماید. در تجربه اخیر یعنی سال قبل بخش خصوصی هم مطالبات مردم را به سختی و با تأخیر پرداخت نموده است. لیکن هم اکنون، مبحث اصلی خرید محصول زارعین است که ساخته شده و بلاتکلیف است که باید هرچه سریع تر فکری برای آن کرد که نه باعث از بین رفتن هزینه زارعین و نه از بین رفتن محصول گردد.
در این رابطه دو مسیر باید پیگیری شود. در راه اول، ورود بخش دولتی با تکلیف به شرکت مادر تخصصی بازرگانی دولتی همانند سایر گیاهان روغنی چاره ای پایدار برای زراعت کاملینا است و در این خصوص مقدمات لازم هم صورت گرفته و قیمت کاملینا در شورای قیمت گذاری تعیین و تصویب شده و در انتظار امضای وزیر و اعلام به دستگاه مربوطه است که بهتر است هرچه سریع تر این امر صورت پذیرد. مسیر دوم، ورود بخش خصوصی است که هم اکنون، پیگیری و رایزنی های آن در حال انجام می باشد.
اما در صورت تداوم وضعیت فعلی، مسلماً کشاورزان رویکرد خویش را تغییر خواهند داد و کشت های دیگر را در اولویت قرار می دهند و کارهای زیربنایی که این چندساله برای تشویق کشاورزان به این کشت این محصول صورت گرفته بود از بین خواهد رفت و بازگرداندن باردیگر کشاورزان به کشت کاملینا بسیار دشوار خواهد بود.

منبع: