زیپو کالا: زیپو کالا: قانون گرفتن مالیات از خانه های خالی برای به تعادل رساندن عرضه و تقاضای بازار مسکن تصویب گردید اما دلیل ضعف در اجرا نبود مکانیزم دقیق شناسایی و کمبود اطلاعات از این خانه ها است.
به گزارش زیپو کالا به نقل از مهر، قانون مالیات بر خانه های خالی با هدف کاهش قیمت اجاره بها، افزایش عرضه مسکن و مبارزه با احتکار مسکن تصویب شده است. این قانون از آذرماه ۱۳۹۹ تصویب گردید اما به سبب ضعف در مکانیزم دقیق شناسایی و کمبود اطلاعات، اجرای آن شکل جدی به خود نگرفت.
مالیات بر خانه خالی طبق ماده ۵۴ مکرر قانون مالیات های مستقیم، به خانه هایی که بیش از ۱۲۰ روز در طول سال خالی بمانند، تعلق می گیرد. در تاریخ ۲۲ تیر ماه سال ۱۳۹۹ این طرح با ۱۱ تبصره تصویب و در دستور کار دولت قرار گرفت. بر این اساس تمامی خانه ها مشمول مالیات نمی شوند مگر خانه ای که تبصره های قانونی شامل حال آن شود. امروزه یکی از راه های افزایش سرمایه گذاری و درآمدزایی، خرید ملک و اجاره آنست. در چنین شرایطی ملاک کشور که صاحب چندین ملک هستند، با خالی نگه داشتن خانه های خود، بر قیمت ملک تأثیر می گذارند و سبب ضرر عده کثیری می شوند. بر این اساس دولت، قانونی را مقرر کرده تا دست سودجویان را ببندد و به تمامی اقشار جامعه کمک نماید. تمامی افرادی که ساکن ایران یا خارج از کشور هستند، به عنوان اشخاص حقیقی و حقوقی موظفند املاک خودرا اجاره دهند.
علت کمبود مسکن در کشور ما نه به خاطر نبود مسکن، بلکه ناشی از وجود خانه های خالی است. برخی از سرمایه داران در زمان های خاص از فروش یا اجاره املاکشان خودداری می کنند تا با این کار موجب افزایش قیمت شده و سپس به سودهای کلان برسند. جریمه خانه های خالی با هدف مبارزه با این مشکل به وجود آمد. طرح مالیات بر خانه های خالی در تیرماه ۱۳۹۹ به تصویب مجلس رسید و سپس به شورای نگهبان ارسال شد. هرچند در وهله اول این طرح مورد تأیید واقع نشد، اما پس از رفع ایرادات شورای نگهبان به مالیات خانه های خالی توسط مجلس، این طرح به مرحله اجرا درآمد.
اجرای قانون مالیات بر خانه های خالی در دولت سیزدهم
با آغاز به کار دولت سیزدهم، دستگاه های دولتی همچون امور مالیاتی و وزارت راه و شهرسازی اجرای این قانون را در دستورکار خود قرار داده و با همکاری یکدیگر در قالب جمع آوری اطلاعات این خانه ها و بروز رسانی آنها در تلاش هستند تا خانه های خالی را شناسایی و مالیات موردنظر را برای این خانه ها اعمال کنند.
شناسایی ۳۳۰ هزار مسکن خالی جدید تا خردادماه
بر اساس لایحه بودجه ۱۴۰۲، دولت می خواهد طی امسال ۲ هزار میلیارد تومان از مالکان خانه های خالی، مالیات دریافت کند؛ در این میان هر اطلاعاتی که به دست سامانه مالیاتی برسد پروسه وصول به انجام می رسد و تا تیرماه سال ۱۴۰۲ وزارت راه و شهرسازی مهلت دارد تا وضعیت نهایی خانه های خالی را بررسی کند. نحوه شناسایی خانه های خالی برای پرداخت مالیات
همه مالکان و صاحبان خانه ها باید اطلاعات املاک و خانه های خودرا در سامانه اسکان و املاک کشور ثبت کنند. این سامانه متعلق به وزارت مسکن و شهرسازی برای ثبت نام مالیات بر خانه های خالی است و اطلاعات کاملی از کد پستی و وضعیت سکونت هر خانه توسط مالک یا مستأجر را در خود دارد. مطابق با قانون مالیات بر خانه های خالی شورای نگهبان، همه نهادهای دولتی و بانکها موظف اند فقط با دریافت نشانی و کد پستی، به مردم خدمت رسانی کنند. بدین سان پروسه شناسایی محل سکونت افراد به سرعت و با دقت به انجام می رسد.
علاوه بر این، دولت پیامکی حاوی درخواست برای شفاف سازی تعیین وضعیت واحدهای مسکونی به مردم ارسال می کند. افراد پس از دریافت پیامک، ۲ ماه فرصت دارند تا وضعیت خانه یا ملک خودرا در سامانه اسکان و املاک کشور، ثبت کنند. در غیر این صورت ملک موردنظر به عنوان خانه خالی شناسایی شده و مشمول طرح مالیاتی می شود. مالکان خانه های خالی باید در زمان مناسب اظهارنامه مالیاتی را پر کرده و به سازمان مالیاتی کشور تحویل دهند. چگونگی محاسبه خانه های خالی برای مالیات خیلی از افراد تصور می کنند مالیات بر خانه های خالی به عواملی مانند قدمت خانه یا فرسودگی آن بستگی دارد. در صورتیکه مالیات خانه های خالی کلنگی دقیقاً مشابه با قوانین مالیات خانه های خالی نوساز است و هیچ تفاوتی با آن ندارد. از همین رو، اگر خانه ای قدیمی از کسی به شما به ارث رسیده، باید علاوه بر پرداخت مالیات بر ارث، پس از گذشت مدت زمان معین، مالیات خانه خالی هم بپردازید. مالیات بر خانه های خالی برمبنای عوامل مختلفی مانند زمان خالی بودن ملک، تعداد خانه های خالی و میزان ارزش اجاری ملک محاسبه می شود. ضریب مالیات بر خانه های خالی در تهران و سایر شهرهای بیش از ۱۰۰ هزار نفر جمعیت برای دارندگان ۱ تا ۵ خانه عبارت اند از: سال اول: ۶ برابر ارزش اجاری ملک – سال دوم: ۱۲ برابر ارزش اجاری ملک – سال سوم: ۱۸ برابر ارزش اجاری ملک ضریب مالیات برای کسانی که بیش از ۵ خانه خالی دارند، به شرح زیر است: سال اول: ۱۲ برابر ارزش اجاری ملک ها – سال دوم: ۲۴ برابر ارزش اجاری ملک ها – سال سوم: ۳۶ برابر ارزش اجاری ملک ها مالک خانه در صورت نداشتن اعتراض می تواند یک ماه پس از ارسال برگ تشخیص مالیات، برای پرداخت آن اقدام نماید. در صورت دیرکرد در پرداخت مالیات، به ازای هر ماه ۲.۵ درصد جریمه به فرد تعلق خواهند گرفت. خانه های خالی معاف از مالیات
مواردی که از شمول مالیات بر خانه های خالی معاف هستند، به شرطی که در سامانه املاک و اسکان ثبت شوند – اقامتگاه اصلی خانوار، علاوه بر اقامتگاه اصلی، هر خانوار می تواند یکی از واحدهای تحت تملک خودرا در شهری غیر از شهر محل اقامتگاه اصلی، به عنوان اقامتگاه فرعی ثبت نماید، در این صورت واحد مزبور مشمول مالیات بر خانه های خالی نمی گردد.
در صورتی که اقامتگاه اصلی خانوار، تحت تملک یکی از اعضای خانوار باشد، خانوار مذکور می تواند حداکثر یک واحد دیگر از واحدهای تحت تملک خودرا در همان شهر محل اقامتگاه اصلی به عنوان اقامتگاه فرعی ثبت نماید، در این صورت واحد مزبور مشمول مالیات بر خانه های خالی نمی گردد.
دانشجویان، طلاب، دانش آموزان، شاغلان و مبتلایان به بیماریهای خاص در صورت اقامت در شهری غیر از اقامتگاه اصلی و فرعی خانوار، تنها با ارائه اسناد مثبته ازجمله گواهی پرداخت حق بیمه برای شاغلان و گواهی اشتغال به تحصیل، امکان ثبت یک واحد مسکونی دیگر جهت معافیت از مالیات از خانه های خالی را دارند.
واحد مسکونی محل اشتغال صاحبان صنوف، مشاغل همچون گردشگری و زیارتی، مؤسسات یا شرکت های فعال که مجوز از دستگاه مربوطه دارند و ممنوعیتی برای فعالیت در واحدهای مسکونی ندارند، به شرط ثبت اطلاعات در سامانه املاک و اسکان کشور و در صورت اطلاع سازمان امور مالیاتی کشور و سازمان تامین اجتماعی، از مالیات موضوع قانون مالیات از خانه های خالی معاف هستند.
واحدهای مسکونی واقع در شهرهای زیر یکصد هزار نفر جمعیت و روستاهای کشور به شرط ثبت در سامانه ملی املاک و اسکان مشمول مالیات بر خانه های خالی نیستند.
واحدهای مسکونی موقوفه که برمبنای استعلام از سازمان اوقاف و امور خیریه امکان اجاره آنها حسب وقف نامه وجود ندارد، مشمول مالیات بر خانه های خالی نخواهند بود.
قانون مالیات واحدهای خالی باید با جدیت پیگیری شود
در ادامه موضوع گرفتن مالیات از خانه های خالی از داوود بیگی نژاد نایب رییس اتحادیه املاک تهران در گفت و گو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: چالش گرفتن مالیات از خانه های خالی در تمام دنیا درحال بررسی است٫ واحدهای مسکونی که هم اکنون در کشور تولید می شود سرمایه ملی شمرده می شود برای اینکه دولت هزینه می کند تا مسکن تولید و عرضه بازار کند و بطور قطع فردی یا سازمانی حق این را ندارد که منافع را تماماً در اختیار خود قرار دهد. واحدهای خالی باید به دست افراد حقیقی در بازار مسکن برسد.
نایب رییس اول اتحادیه املاک تهران در ادامه اشاره کرد: دولت ابتدا باید میزان خانه های که به دست افراد حقیقی است را شناسایی کند سپس مقدار سرمایه گذاری که بانکها در امتداد تولید مسکن انجام دادند را محاسبه کند. در سال ۱۴۰۰ باتوجه به صورت حساب مالی بانکها ۹۱ هزار میلیارد سرمایه گذاری شده که البته نه برای تولید افراد حقیقی فقط برای خرید واحدهای مسکونی اقدام نمودند.
وی اشاره کرد: اگر سال ۱۴۰۰ بررسی شود متوجه خواهیم شد در این سال تولید با کاهش رو به شد در مقابل به همین مِنوال خروجی وام های بانکی نیز به افراد تولیدکننده مسکن و حقیقی با سیر نزولی مواجه گردید.
بیگی نژاد در آخر اظهار داشت: دولت می تواند با گرفتن مالیات از خانه های خالی بازار عرضه و تقاضای مسکن را به تعادل برساند و روند گرفتن مالیات خانه های خالی را با جدیت پیگیری کند.
آیا گرفتن مالیات شرایط بازار مسکن را مطلوب می کند؟
به گزارش زیپو کالا به نقل از مهر، برمبنای پیگیری های خبرنگار مهر از طرف سازمان امور مالیاتی کشور بنا به این شد که وزارت راه و شهرسازی طی ۶ ماه گذشته هیچ نوع اطلاعاتی درباب خانه های خالی در اختیار این سازمان قرار نداده است.
اجرای طرح مالیات بر خانه های خالی به سبب آماده نبودن زیرساخت ها با مشکلاتی همچون به روز نبودن اطلاعات، عدم توجه و مراجعه مالکان به پیامک های سامانه مالیاتی، بارگذاری اطلاعات، تکمیل نبودن سامانه اسکان و اعتراض مالکان به مالیات ابلاغی روبرو بود. مالیات بر خانه های خالی نه فقط موجب ساماندهی بازار مسکن می شود بلکه ابزار کنترلی در مقابل افزایش قیمت اجاره بها و مسکن می باشد که برخی از سوداگران با احتکار خانه های خالی بدنبال سود بیشتر و تورم هستند. کارشناسان اقتصادی معتقد هستند که دریافت مالیات از خانه های خالی، با رویکرد مالیات ستانی عادلانه، بازار اجاره بهای مسکن را ساماندهی می کند و نیاز عرضه و تقاضای بازار را تامین می کند.
مالیات بر خانه های خالی یکی از مهم ترین ابزارهای قانونی می باشد که در کنترل و اختصاص بهینه منابع موجود مسکن در شرایطی که فاصله بسیاری میان عرضه و تقاضا وجود دارد، می تواند کمک رسان شرایط فعلی بازار مسکن باشد اما برای گرفتن مالیات از خانه های خالی نیاز به اطلاعاتی دقیق است و باتوجه به چالش های فراوانی که در مورد اطلاعات و آمار خانه های خالی وجود دارد این پرسش مطرح است که آیا اجرای این قانون سبب رسیدن به شرایط مطلوب در بازار مسکن خواهد شد؟
