تمام جمعیت ایران بر روی گسل های فعال ساکن هستند

به گزارش زیپو کالا، رییس بخش زلزله شناسی و خطر پذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی اظهار داشت: تمام پهنه ایران دارای گسل فعال است، بدین سبب از هر گسلی که دور شویم، به یک گسل دیگر نزدیک خواهیم شد.

علی بیت اللهی رییس بخش زلزله شناسی و خطر پذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به این که ایران جز ۱۰ کشور فعال لرزه خیزی قرار داد و آمار رخ داد زلزله در کشورمان نسبت به سایر کشورها بسیار بالا است، اظهار داشت: در ایران تعداد زلزله های ویرانگر تاریخی و دستگاهی بزرگ قابل توجهی رخ داده و به زلزله هایی که قبل از نصب دستگاه های ثبت زلزله پیش آمده است، «زلزله های تاریخی» گفته می شود؛ عمدتا این زلزله ها به ۱۲۵ سال قبل و قبل تر از این تاریخ بازمی گردد.
وی با اعلان اینکه زلزله هایی که با دستگاهها موقعیت دقیق تری از آنها ثبت شده نیز «زلزله های دستگاهی» گفته می شود، افزود: با توجه به این که کشور ایران در موقعیت کم آب، خشک و نیمه خشک قرار داشت، به طبع آن نیاکان ما در نواحی که «آب» وجود داشت، اطراق کردند و همین مسئله سبب تشکیل هسته های ابتدایی مراکز جمعیتی شد، بعبارت دیگر محل ظهور آب که بوسیله سیستم چشمه ها، شکستگی ها و شکاف ها بین سنگی بوده، عموماً منطبق با گسل و خورد شده به شمار می روند، بدین سبب اغلب شهرهای کشور هم جوار منابع آب های زیرزمینی قرار دارند.
رئیس بخش زلزله شناسی و خطر پذیری مرکز تحقیقات وزارت راه و شهرسازی اضافه کرد: اگر شهرها و پراکنش سکونتگاه های کشور را با توضیحات نقشه ای زمین لرزه ها تطابق دهیم، هماهنگی و هم خوانی بین رخ داد زلزله ها و توزیع جمعیتی ایران وجود دارد، تمام موارد ذکر شده گواه بر آنست که جمعیت ایران در جوار کانون خطرهای لرزه ای ساکن هستند، به عنوان مثال گسل شمال تهران همجوار با استان تهران، گسل شمال تبریز همجوار با استان تبریز، گسل جنوب مشهد هم جوار با استان مشهد است. جمعیت متراکم ایران هم راستای گسل ها شکل گرفته است.

وی بیان کرد: باتوجه به موارد ذکر شده، تعداد زلزله در ایران بالاست و زلزله در کانون های جمعیتی رخ می دهد. شدت و نیروی زلزله در نزدیکی محل رخ داد بمراتب بیشتر است، به همین دلیل تخریب گسترده ای هم در پی خواهد داشت، به عنوان مثال «زلزله بم» هنوز در حافظه تعداد زیادی از افراد همچنان فراموش نشده، که این زلزله در نقطه وسطی شهر بم و مسبب گسل آن رخ داد، که در این زلزله بالاتر از ۳۰ هزار نفر جان باختند؛ این گسل و زلزله ها به صورتی خصوصیات ذاتی سرزمین ما محسوب می شود.
بیت اللهی با اشاره به این که چاره ای جز زندگی کردن و کنار آمدن با گسل ها در کشور نداریم، برای اینکه اگر از یک گسل فاصله بگیریم به یک گسل دیگر نزدیک خواهیم شد، اضافه کرد: گاهی گفته می شود، می توان پایتخت کشور را به نفطقه ای که زلزله خیز نباشد، انتقال داد، اما واقعیت است که چنین نقطه ای در کشور وجود ندارد. همین طور در مناطق کویری کشور به سبب نبود ایستگاه، دستگاه های لرزه نگاری و عدم وجود تمدن و زیستگاه های بشری اطلاعات دقیقی در حوزه زمین لرزه های وجود ندارد، اما این مسئله بدین معنا نیست که در این نقاط زلزله رخ نداده و هم اکنون امکانات بررسی این نواحی وجود ندارد.
این مقام مسئول اشاره کرد: باتوجه به نمونه زلزله های کشور که جمع آوری کردیم، از سال ۱۹۰۰ میلادی تا به امروز بالاتر از ۶۵ هزار زمین لرزه دستگاهی در ایران رخ داده، که این تعداد زلزله بمراتب بیشتر این عدد گفته شما بوده، اما به سبب نبود یا وجود تعداد کمی از دستگاه های لرزه نگاری در ایران در دهه های ۱۹۰۰ تا ۱۹۶۵ میلادی بصورت دقیق تعداد زمین لرزه ها ثبت نشده است. به عنوان مثال بین سالهای ۱۹۰۰ تا ۱۹۱۰ میلادی حدود ۲۴ زلزله در ایران ثبت شده، اما در بازه زمانی ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ میلادی بالاتر از هزار و ۵۰۰ زلزله در ایران به ثبت رسیده، به همین دلیل از گذشته تا به امروز تعداد زلزله های کشور بالاتر از ۱۰۰ هزار تا برآورد می شود.
وی تصریح کرد: باتوجه به موارد ذکر شده، در مدت ۱۲۵ ساله در ایران حدود ۲۰ زمین لرزه با بزرگی بالاتر از ۷ ریشتری داشتیم که این زمین لرزه ها بسیار مخرب هستند، همین طور در بازه زمانی ذکر شده حدود ۱۵۰ زمین لرزه با بزرگی ۶ الی ۷ ریشتری در کشور رخ داده است، که تمام این زمین لرزه ها جز زلزله های مخرب عنوان می شوند.
رئیس بخش زلزله شناسی و خطر پذیری مرکز تحقیقات وزارت راه و شهرسازی اضافه کرد: در بازه ۱۲۵ ساله ایران جمعاً حدود ۱۰ هزار زلزله ۴ و بالاتر از ۴ ریشتر رخ داده که تنها حدود ۱۶ درصد از زمین لرزه های کشور را تشکیل می دهد و ۸۴ درصد زلزله ها که بیش از ۵۶ هزار زمین لرزه می شود، زلزله های کوچک و زیر ۴ ریشتر به شمار می روند و عموماً این زلزله ها توسط عموم افراد حس نمی شود و عبارت دیگر مخرب هم نیستند، بلکه تنها توسط دستگاهها ثبت می شود.
وی افزود: رخ داد زمین لرزه ها گویای یک واقعیت مهم می باشد، تمام سیستم گسلی که در سرتاسر سرزمین ما را پوشش می دهد، با همین زمین لرزه های کوچک نشان از فعال بود خود می دهند، و دائماً در معرض تنش هستند.

منبع:

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.