به گزارش زیپو کالا، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برای شناسایی و برخورد با سوءاستفاده کنندگان از خدمات ارزش افزوده سامانه ای راه اندازی نمود تا کاربران تلفن همراه با وارد کردن یک کد از وضعیت عضویت خود در سرویسهای خدمات ارزش افزوده آگاه شوند و درصورت نیاز عضویت خویش را از این خدمات لغو کنند.
به گزارش زیپو کالا به نقل از ایسنا، خدمات ارزش افزوده (Value Added Services) که به اختصار VAS نامیده می شوند، شامل مواردی غیر از خدمات استاندارد اپراتورها مانند تماس صوتی و پیامک معمول است و مهم ترین موضوعات خدمات ارزش افزوده تلفن همراه، شامل اخبار، مسابقات و رای گیری، تبلیغات موبایلی و اطلاع رسانی می شود. خدمات ارزش افزوده می تواند توسط خود اپراتورها یا توسط شرکای ثالثی که بعنوان تأمین کننده محتوا (Content Provider) شناخته می شوند، صورت گیرد.
اگرچه استفاده از این خدمات ارزش افزوده باید اختیاری و توسط کاربر انتخاب شود، اما بعضی از شرکتهای ارزش افزوده، کاربران را بدون آگاهی خودشان، به عضویت این سرویس ها درآورده اند. از آنجاییکه این خدمات معمولا هزینه های بالایی دارند، برای مثال ارسال یک پیامک ارزش افزوده به کاربر می تواند حداقل ۳۰۰ تومان هزینه داشته باشد، هزینه های زیادی که در قبوض کاربران سیمکارت های دائمی آمده و یا سرویس هایی که باعث تمام شدن اعتبار سیمکارت های اعتباری شده، اعتراض خیلی از کاربران را به دنبال داشته است.
در مواردی مشاهده شده پیامک های تبلیغاتی یا متن فریبنده از راه پیام رسان های اجتماعی یا سرشماره های شخصی ارسال می شود که کاربران را تشویق می کند با ارسال کد، شارژ یا سرویس مجانی دریافت نمایند و بعضی از کاربران با اعتماد به این پیام ها، موارد درخواستی در پیامک را انجام می دهند که در بعضی موارد به ثبت و فعال شدن سرویس ناخواسته و متضرر شدن آنها منجر می شود.
در همین راستا وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برای شناسایی و برخورد با سوءاستفاده کنندگان از خدمات ارزش افزوده سامانه ستاره هشتصد مربع (#۸۰۰*) را راه اندازی نمود و کاربران تلفن همراه می توانند با وارد کردن این کد از وضعیت عضویت خود در سرویسهای خدمات ارزش افزوده آگاه شوند یا در صورت نیاز عضویت خویش را از این خدمات لغو کنند.
لازم به ذکر است کد ستاره هشتصد مربع برای تمام دارندگان سیمکارت های اپراتورهای مختلف مشترک است.
پیش از این در مهر ماه سال ۱۳۹۸ توسط مسئولان دولت وقت مطرح شده بود که به مدت دو سال است برای ساماندهی این بازار تلاش می شود. همینطور سه نوع خدمات در این بازار تعریف می شود؛ یک نوع خدمات را برخی از کسب و کارها عرضه می دهند، به صورت مثال برخی از مارکتهای آنلاین وقتی می خواهند اپلیکیشن بفروشند، از راه صورت حساب قبض موبایل دریافت می کند.
البته این شیوه اشکالاتی داشت همچون این که اپراتورها در برخورد با کسب و کارهای حوزه فناوری اطلاعات، به صورت انحصاری برخورد می کنند و به بعضی از آنها اجازه فعالیت نمی دادند و گاها پلی شده که اپراتورها در برخورد و مواجه با فعالان فضای مجازی و توسعه لایه خدمات شبکه ملی اطلاعات از آنها سهم خواهی کنند.
از جمله اقدامات انجام شده در دولت پیشین برای مقابله با روش های انحصاری ذکر شده میتوان به مذاکره با بانک مرکزی اشاره کرد؛ در واقع روشی به اسم دایرکت دبیت آمده بود که پول را می توانستند به صورت مستقیم از حساب های بانکی برای کارهای خدماتی بردارند.
همچنین اعلام شده بود با بخش دوم خدماتی مانند بازسازی صحن حرم حضرت زهرا(س)، کمک به زلزله زدگان، جمع آوری صدقات و اصطلاحا جمع آوری اعانات و کارهای نیکوکاری، مشکلی با ساماندهی که ضوابط داشته باشد وجود ندارد.
اما بخش سوم کلاهبرداری بود که با هر روشی با کوتاهی گری انجام می شد و مردم آگاه نبودند که چه کلاهی سر آنها می گذاشتند و اگر می دانستند یک ثانیه هم آن هارا تحمل نمی کردند. به بهانه سفر زیارتی، اینترنت رایگان، کمک به امر خیر و حتی مسائل غیر اخلاقی مبادرت به این کار می کردند؛ خیلی از پولهایی که در این عرصه گرفته می شد صرف اموراتی می شد که گاها عفت عمومی را هم در فضای مجازی به هم میزد.
در دولت گذشته پنج شرکت در این حوزه شناسایی شده بود که اعلام نمودند یک شرکت پشت همه آنهاست و در نهایت در یک پرونده ۳۳ میلیارد کلاهبرداری که صورت گرفته بود به مردم بازگردانده شد.
اما طبق اعلام سازمان تنظیم مقررات و ارتبطات رادیویی درتاریخ ۱۹ خرداد سال ۱۳۹۹ اپراتورهای تلفن همراه ملزم شدند الحاقیه مصوبه کمیسیون تنظیم مقررات ارتبطات در رابطه با ضوابط عرضه و استفاده از خدمات ارزش افزود (VAS) را اجرا کنند.
بنابراین با اجرای این مصوبه از جانب اپراتورهای تلفن همراه، سو استفاده و کلاهبرداری از راه خدمات ارزش افزوده آخر یافته و خدمات ارزش افزوده به صورت شفاف و قابل نظارت در اختیار مشترکان قرار می گیرد.
کاهش ۷۳ درصدی شکایات خدمات ارزش افزوده
براساس این گزارش پیمان قره داغی- مدیر کل دفتر محافظت از حقوق مصرف کننده رگولاتوری- هم گفته بود شکایت های مشترکان از خدمات ارزش افزوده در سه ماه نخست سال ۱۳۹۹ نسبت به همین بازه زمانی در سال ۱۳۹۸ با کاهش ۷۳ درصدی روبرو شده بود.
در سال ۱۳۹۸، ۹۵۳ شکایت در مورد خدمات ارزش افزوده در سامانه ۱۹۵ ثبت شده بود که ۳۳۱ شکایت آن در ارتباط با سه ماهه اول سال است؛ از این تعداد ۴۴ شکایت در فروردین، ۱۵۷ مورد در اردیبهشت و ۱۳۰ شکایت در خرداد این سال ثبت شده است.
این در حالی است که در سه ماهه اول سال ۱۳۹۹، ۸۹ شکایت ثبت شده، که تعداد آن در فروردین، اردیبهشت و خرداد به ترتیب ۲۷، ۴۲ و ۲۰ شکایت بوده و این نشان داده است که نارضایتی مشترکان از خدمات ارزش افزوده به میزان قابل توجهی کاسته شده است.